Hörfunargarðar við Fláajökul: Landlögun, dreifing, setgerð og bygging
Fláajökull er skriðjökull sem gengur úr suðausturhluta Vatnajökuls niður á Mýrar í Hornafirði. Fláajökull er jafngangsjökull sem gengur fram og hörfar í takt við breytingar í loftslagi. Landlögun og dreifing hörfunargarða framan við jökulinn var kortlögð og setgerð og byggingu þeirra lýst. Markmið þ...
Main Author: | |
---|---|
Other Authors: | |
Format: | Thesis |
Language: | Icelandic |
Published: |
2013
|
Subjects: | |
Online Access: | http://hdl.handle.net/1946/13895 |
id |
ftskemman:oai:skemman.is:1946/13895 |
---|---|
record_format |
openpolar |
spelling |
ftskemman:oai:skemman.is:1946/13895 2023-05-15T16:21:47+02:00 Hörfunargarðar við Fláajökul: Landlögun, dreifing, setgerð og bygging Recessional moraines at Fláajökul, Iceland: Morphology, spacing, sedimentology and internal structure Heimir Ingimarsson 1988- Háskóli Íslands 2013-02 application/pdf http://hdl.handle.net/1946/13895 is ice http://hdl.handle.net/1946/13895 Jarðfræði Fláajökull Jökulhörfun Jöklafræði Thesis Bachelor's 2013 ftskemman 2022-12-11T06:52:35Z Fláajökull er skriðjökull sem gengur úr suðausturhluta Vatnajökuls niður á Mýrar í Hornafirði. Fláajökull er jafngangsjökull sem gengur fram og hörfar í takt við breytingar í loftslagi. Landlögun og dreifing hörfunargarða framan við jökulinn var kortlögð og setgerð og byggingu þeirra lýst. Markmið þessarar rannsóknar var að setja fram líkan fyrir myndun hörfunargarða til glöggvunar á þeim ferlum sem eru að verki við sporða jafngangsjökla. Eftir að Litlu ísöld lauk í lok 19. aldar hefur Fláajökull hörfað nær sleitulaust með nokkrum stuttum framskriðum þó. Í lok 9. áratugarins fór loftslag að hlýna og eftir 1995 hefur jökullinn hörfað stöðugt. Hörfunin frá 1995-2000 var að meðaltali 10-25 m/ári en hefur verið 50-70 m/ári síðan þá. Myndun hörfunargarða við Fláajökul má tengja við lítið framskrið jökulsins í lok hvers vetrar þrátt fyrir að á ársgrundvelli sé jökullinn í hörfun. Fjarlægð var mæld á milli hörfunargarða á tveimur stöðum og hún borin saman við hraða hops út frá sporðamælingum og hitafarsgögnum. Í ljós kom að bil á milli hörfunargarða er í nokkuð góðu samræmi við meðalhita sumarmánuða. Því hærri sem hitinn er, því hraðar hörfar jökulsporðurinn og bil á milli hörfunargarða verður meira. Athuganir á setgerð sýna að hörfunargarðar við Fláajökul samanstanda af grunnbornum jökulruðningi með einsleitum og meðalgrófum grunnmassa úr sandi og silti ásamt kassalaga og lítt núnum til lítt köntuðum bergmolum. Bygging garðanna er sömuleiðis einsleit og án allra einkenna aflögunar. Þetta bendir til þess að efnið hafi borist um þrýstimisgengi frá botni jökulsins upp á yfirborð og fallið þaðan niður af jökulsporðinum, hlaðist upp og myndað svokallaða dembigarða. Fláajökull is a southeastern, non-surging outlet of the Vatnajökull ice cap in Iceland. The morphology and distribution of recessional moraines in the glacier forefield were mapped and their sedimentary composition and internal structure descriped. The aim of this study is to propose a model for the formation of recessional moraines in order to better ... Thesis glacier Ice cap Iceland Vatnajökull Skemman (Iceland) Fláajökull ENVELOPE(-15.651,-15.651,64.365,64.365) Mýrar ENVELOPE(-22.182,-22.182,64.665,64.665) Vatnajökull ENVELOPE(-16.823,-16.823,64.420,64.420) |
institution |
Open Polar |
collection |
Skemman (Iceland) |
op_collection_id |
ftskemman |
language |
Icelandic |
topic |
Jarðfræði Fláajökull Jökulhörfun Jöklafræði |
spellingShingle |
Jarðfræði Fláajökull Jökulhörfun Jöklafræði Heimir Ingimarsson 1988- Hörfunargarðar við Fláajökul: Landlögun, dreifing, setgerð og bygging |
topic_facet |
Jarðfræði Fláajökull Jökulhörfun Jöklafræði |
description |
Fláajökull er skriðjökull sem gengur úr suðausturhluta Vatnajökuls niður á Mýrar í Hornafirði. Fláajökull er jafngangsjökull sem gengur fram og hörfar í takt við breytingar í loftslagi. Landlögun og dreifing hörfunargarða framan við jökulinn var kortlögð og setgerð og byggingu þeirra lýst. Markmið þessarar rannsóknar var að setja fram líkan fyrir myndun hörfunargarða til glöggvunar á þeim ferlum sem eru að verki við sporða jafngangsjökla. Eftir að Litlu ísöld lauk í lok 19. aldar hefur Fláajökull hörfað nær sleitulaust með nokkrum stuttum framskriðum þó. Í lok 9. áratugarins fór loftslag að hlýna og eftir 1995 hefur jökullinn hörfað stöðugt. Hörfunin frá 1995-2000 var að meðaltali 10-25 m/ári en hefur verið 50-70 m/ári síðan þá. Myndun hörfunargarða við Fláajökul má tengja við lítið framskrið jökulsins í lok hvers vetrar þrátt fyrir að á ársgrundvelli sé jökullinn í hörfun. Fjarlægð var mæld á milli hörfunargarða á tveimur stöðum og hún borin saman við hraða hops út frá sporðamælingum og hitafarsgögnum. Í ljós kom að bil á milli hörfunargarða er í nokkuð góðu samræmi við meðalhita sumarmánuða. Því hærri sem hitinn er, því hraðar hörfar jökulsporðurinn og bil á milli hörfunargarða verður meira. Athuganir á setgerð sýna að hörfunargarðar við Fláajökul samanstanda af grunnbornum jökulruðningi með einsleitum og meðalgrófum grunnmassa úr sandi og silti ásamt kassalaga og lítt núnum til lítt köntuðum bergmolum. Bygging garðanna er sömuleiðis einsleit og án allra einkenna aflögunar. Þetta bendir til þess að efnið hafi borist um þrýstimisgengi frá botni jökulsins upp á yfirborð og fallið þaðan niður af jökulsporðinum, hlaðist upp og myndað svokallaða dembigarða. Fláajökull is a southeastern, non-surging outlet of the Vatnajökull ice cap in Iceland. The morphology and distribution of recessional moraines in the glacier forefield were mapped and their sedimentary composition and internal structure descriped. The aim of this study is to propose a model for the formation of recessional moraines in order to better ... |
author2 |
Háskóli Íslands |
format |
Thesis |
author |
Heimir Ingimarsson 1988- |
author_facet |
Heimir Ingimarsson 1988- |
author_sort |
Heimir Ingimarsson 1988- |
title |
Hörfunargarðar við Fláajökul: Landlögun, dreifing, setgerð og bygging |
title_short |
Hörfunargarðar við Fláajökul: Landlögun, dreifing, setgerð og bygging |
title_full |
Hörfunargarðar við Fláajökul: Landlögun, dreifing, setgerð og bygging |
title_fullStr |
Hörfunargarðar við Fláajökul: Landlögun, dreifing, setgerð og bygging |
title_full_unstemmed |
Hörfunargarðar við Fláajökul: Landlögun, dreifing, setgerð og bygging |
title_sort |
hörfunargarðar við fláajökul: landlögun, dreifing, setgerð og bygging |
publishDate |
2013 |
url |
http://hdl.handle.net/1946/13895 |
long_lat |
ENVELOPE(-15.651,-15.651,64.365,64.365) ENVELOPE(-22.182,-22.182,64.665,64.665) ENVELOPE(-16.823,-16.823,64.420,64.420) |
geographic |
Fláajökull Mýrar Vatnajökull |
geographic_facet |
Fláajökull Mýrar Vatnajökull |
genre |
glacier Ice cap Iceland Vatnajökull |
genre_facet |
glacier Ice cap Iceland Vatnajökull |
op_relation |
http://hdl.handle.net/1946/13895 |
_version_ |
1766009765925748736 |