Þagnarréttur fyrirtækja við meðferð samkeppnismála

• Main Author: Guðný Hjaltadóttir 1986-
• Other Authors: Háskóli Íslands
• Format: Thesis
• Language: Icelandic
• Published: 2012
• Subjects: Lögfræði; Þagnarréttur; Samkeppniseftirlit; Ljá; Veita; sami
• Online Access: http://hdl.handle.net/1946/12840

Rétturinn til þess að fella ekki á sig sök, einnig nefndur þagnarréttur, er ein af grundvallarreglum sakamálaréttarfars. Í réttinum felst ekki einungis réttur manns til þess að veita ekki munnlegar upplýsingar, heldur einnig réttur til þess að þurfa ekki að afhenda gögn eða ljá atbeina sinn að öðru leyti við rannsókn máls, sem getur fellt sök á mann. Í ritgerð þessari, sem ber heitið „Þagnarréttur fyrirtækja við meðferð samkeppnismála“, verður leitast við að gera grein fyrir þeirri réttarstöðu, sem ríkir um rétt fyrirtækja við meðferð samkeppnismála til að fella ekki á sig sök. Rétturinn til að fella ekki á sig sök er talinn felast í 6. gr. Mannréttindasáttmála Evrópu, sem tryggir réttinn til réttlátrar málsmeðferðar, án þess að vera þar orðaður berum orðum. Sáttmálinn var lögfestur á Íslandi með lögum nr. 62/1992. Ákvæði 70. gr. stjórnarskrárinnar svarar efnislega til 6. gr. Mannréttindasáttmálans, sem hefur áhrif við mat á því hvort rétturinn telst einnig stjórnarskrárvarinn. Í ritgerðinni verður kannað hvort 6. gr. Mannréttinda-sáttmálans taki til málsmeðferðar samkeppnislagabrota, en samkvæmt 1. mgr. 6. gr. sáttmálans gildir ákvæðið sé um ,,refsivert brot“ að ræða. Verður í því sambandi gert grein fyrir muninum á stjórnsýsluviðurlögum og refsingum, en stjórnsýsluviðurlög eru þau viðurlög, sem ákveðin eru af stjórnvöldum utan refsivörslukerfisins og er orðið notað sem hliðstæða við refsingu innan refsivörslukerfisins, en eðli þeirra og aðdragandi að ákvörðun um þau er ólíkur. Í ritgerðinni verður inntak réttarins til að fella ekki á sig sök jafnframt kannað og til hvaða gagna hann tekur, en gerður hefur verið greinarmunur á gögnum sem hafa sjálfstæða tilveru óháð vilja aðila og gögnum sem einungis eru til vegna framburðar aðila. Farið verður í gegnum dómaframkvæmd Mannréttindadómstóls Evrópu og ESB-dómstólsins hvað réttinn varðar og kannað hvort rétturinn, samkvæmt Mannréttindasáttmálanum annars vegar og samkvæmt ESB-rétti hins vegar, sé sá sami, en í öllum þeim málum sem Mannréttindadómstóllinn hefur dæmt í ...