Áhrif efnaskipta- og umhverfisþátta á myndun sykursýki af tegund 2 og breytingar á dánartíðni tengdar sykursýki á tímabilinu frá 1993 til 2004. Lýðgrunduð hóprannsókn byggð á Reykjavíkurrannsókn og Öldrunarrannsókn Hjartaverndar
Áhrif efnaskipta og umhverfisþátta á þróun sykursýki af tegund 2 (SS2) voru könnuð í lýðgrunduðu íslensku þýði (einstaklingar fæddir 1907–1935, þátttakendur í Reykjavíkur- og Öldrunarrannsókn Hjartaverndar). Jafnframt voru breytingar á dánartíðni eldri einstaklinga með SS2 kannaðar fyrir tímabilið 1...
Main Author: | |
---|---|
Other Authors: | |
Format: | Doctoral or Postdoctoral Thesis |
Language: | English |
Published: |
2012
|
Subjects: | |
Online Access: | http://hdl.handle.net/1946/12257 |
id |
ftskemman:oai:skemman.is:1946/12257 |
---|---|
record_format |
openpolar |
spelling |
ftskemman:oai:skemman.is:1946/12257 2023-05-15T18:07:02+02:00 Áhrif efnaskipta- og umhverfisþátta á myndun sykursýki af tegund 2 og breytingar á dánartíðni tengdar sykursýki á tímabilinu frá 1993 til 2004. Lýðgrunduð hóprannsókn byggð á Reykjavíkurrannsókn og Öldrunarrannsókn Hjartaverndar Metabolic and environmental conditions leading to the development of type 2 diabetes and the secular trend in mortality risk between 1993 and 2004 associated with diabetes. A population-based cohort study using the Icelandic Heart Association´s Reykjavík and AGES-Reykjavik studies Elín Ólafsdóttir 1939- Háskóli Íslands 2012-06 application/pdf http://hdl.handle.net/1946/12257 en eng http://hdl.handle.net/1946/12257 Doktorsritgerðir Læknisfræði Lýðheilsuvísindi Thesis Doctoral 2012 ftskemman 2022-12-11T06:53:25Z Áhrif efnaskipta og umhverfisþátta á þróun sykursýki af tegund 2 (SS2) voru könnuð í lýðgrunduðu íslensku þýði (einstaklingar fæddir 1907–1935, þátttakendur í Reykjavíkur- og Öldrunarrannsókn Hjartaverndar). Jafnframt voru breytingar á dánartíðni eldri einstaklinga með SS2 kannaðar fyrir tímabilið 1993-2004. Niðurstöður sýndu tengsl milli búsetu í uppvexti (sveit eða þéttbýli) og áhættu á að fá SS2 síðar á ævinni. Á miðjum aldri tengjast fjölskyldusaga um sykursýki, há gildi líkamsþyngdarstuðuls, þríglyceríða og systolísks blóðþrýstings aukinni áhættu á að fá SS2 á efri árum. Dánartíðni af völdum hjarta- og æðasjúkdóma lækkaði milli 1993 og 2004 hjá eldri einstaklingum með sykursýki samfara hagstæðri þróun áhættuþátta þessa sjúkdómaflokks meðal þjóðarinnar. Lækkun dánartíðni var hliðstæð hjá einstaklingum án SS2. Dánartíðni eldri einstaklinga með SS2 var lægri ef þeir notuðu statín lyf, óháð því hvort þeir voru með hjarta- og æðasjúkdóma eða voru á blóðsykurlækkandi lyfjum. Niðurstöðurnar styðja þá tilgátu að umhverfisáhrif frá unga aldri og fram eftir ævi hafi áhrif á myndun SS2 á síðari æviárum. Lækkun á dánartíðni má rekja m.a. til hagstæðari stöðu áhættuþátta hjarta- og æðasjúkdóma og til bættrar læknisþjónustu. Þar sem algengi SS2 í yngri aldurshópum er stöðugt að aukast er mikilvægt að styrkja forvarnir og fylgja klínískum leiðbeiningum við meðferð á SS2. Metabolic and environmental factors associated with the development of type 2 diabetes (T2D) later in life were studied in a population based cohort, in participants born 1907–1935. Urban residency versus rural in early life, family history of diabetes, high levels of body mass index, triglycerides and systolic blood pressure in midlife were associated with increased risk of T2D in late life. A decrease in cardiovascular risk factor levels between 1993 and 2004 led to improved life expectancy both in those with and without diabetes. Statin use, irrespective of glucose-lowering and antihypertensive medication, markedly reduced the difference in the ... Doctoral or Postdoctoral Thesis Reykjavík Reykjavík Skemman (Iceland) Hjarta ENVELOPE(13.784,13.784,66.771,66.771) Reykjavík |
institution |
Open Polar |
collection |
Skemman (Iceland) |
op_collection_id |
ftskemman |
language |
English |
topic |
Doktorsritgerðir Læknisfræði Lýðheilsuvísindi |
spellingShingle |
Doktorsritgerðir Læknisfræði Lýðheilsuvísindi Elín Ólafsdóttir 1939- Áhrif efnaskipta- og umhverfisþátta á myndun sykursýki af tegund 2 og breytingar á dánartíðni tengdar sykursýki á tímabilinu frá 1993 til 2004. Lýðgrunduð hóprannsókn byggð á Reykjavíkurrannsókn og Öldrunarrannsókn Hjartaverndar |
topic_facet |
Doktorsritgerðir Læknisfræði Lýðheilsuvísindi |
description |
Áhrif efnaskipta og umhverfisþátta á þróun sykursýki af tegund 2 (SS2) voru könnuð í lýðgrunduðu íslensku þýði (einstaklingar fæddir 1907–1935, þátttakendur í Reykjavíkur- og Öldrunarrannsókn Hjartaverndar). Jafnframt voru breytingar á dánartíðni eldri einstaklinga með SS2 kannaðar fyrir tímabilið 1993-2004. Niðurstöður sýndu tengsl milli búsetu í uppvexti (sveit eða þéttbýli) og áhættu á að fá SS2 síðar á ævinni. Á miðjum aldri tengjast fjölskyldusaga um sykursýki, há gildi líkamsþyngdarstuðuls, þríglyceríða og systolísks blóðþrýstings aukinni áhættu á að fá SS2 á efri árum. Dánartíðni af völdum hjarta- og æðasjúkdóma lækkaði milli 1993 og 2004 hjá eldri einstaklingum með sykursýki samfara hagstæðri þróun áhættuþátta þessa sjúkdómaflokks meðal þjóðarinnar. Lækkun dánartíðni var hliðstæð hjá einstaklingum án SS2. Dánartíðni eldri einstaklinga með SS2 var lægri ef þeir notuðu statín lyf, óháð því hvort þeir voru með hjarta- og æðasjúkdóma eða voru á blóðsykurlækkandi lyfjum. Niðurstöðurnar styðja þá tilgátu að umhverfisáhrif frá unga aldri og fram eftir ævi hafi áhrif á myndun SS2 á síðari æviárum. Lækkun á dánartíðni má rekja m.a. til hagstæðari stöðu áhættuþátta hjarta- og æðasjúkdóma og til bættrar læknisþjónustu. Þar sem algengi SS2 í yngri aldurshópum er stöðugt að aukast er mikilvægt að styrkja forvarnir og fylgja klínískum leiðbeiningum við meðferð á SS2. Metabolic and environmental factors associated with the development of type 2 diabetes (T2D) later in life were studied in a population based cohort, in participants born 1907–1935. Urban residency versus rural in early life, family history of diabetes, high levels of body mass index, triglycerides and systolic blood pressure in midlife were associated with increased risk of T2D in late life. A decrease in cardiovascular risk factor levels between 1993 and 2004 led to improved life expectancy both in those with and without diabetes. Statin use, irrespective of glucose-lowering and antihypertensive medication, markedly reduced the difference in the ... |
author2 |
Háskóli Íslands |
format |
Doctoral or Postdoctoral Thesis |
author |
Elín Ólafsdóttir 1939- |
author_facet |
Elín Ólafsdóttir 1939- |
author_sort |
Elín Ólafsdóttir 1939- |
title |
Áhrif efnaskipta- og umhverfisþátta á myndun sykursýki af tegund 2 og breytingar á dánartíðni tengdar sykursýki á tímabilinu frá 1993 til 2004. Lýðgrunduð hóprannsókn byggð á Reykjavíkurrannsókn og Öldrunarrannsókn Hjartaverndar |
title_short |
Áhrif efnaskipta- og umhverfisþátta á myndun sykursýki af tegund 2 og breytingar á dánartíðni tengdar sykursýki á tímabilinu frá 1993 til 2004. Lýðgrunduð hóprannsókn byggð á Reykjavíkurrannsókn og Öldrunarrannsókn Hjartaverndar |
title_full |
Áhrif efnaskipta- og umhverfisþátta á myndun sykursýki af tegund 2 og breytingar á dánartíðni tengdar sykursýki á tímabilinu frá 1993 til 2004. Lýðgrunduð hóprannsókn byggð á Reykjavíkurrannsókn og Öldrunarrannsókn Hjartaverndar |
title_fullStr |
Áhrif efnaskipta- og umhverfisþátta á myndun sykursýki af tegund 2 og breytingar á dánartíðni tengdar sykursýki á tímabilinu frá 1993 til 2004. Lýðgrunduð hóprannsókn byggð á Reykjavíkurrannsókn og Öldrunarrannsókn Hjartaverndar |
title_full_unstemmed |
Áhrif efnaskipta- og umhverfisþátta á myndun sykursýki af tegund 2 og breytingar á dánartíðni tengdar sykursýki á tímabilinu frá 1993 til 2004. Lýðgrunduð hóprannsókn byggð á Reykjavíkurrannsókn og Öldrunarrannsókn Hjartaverndar |
title_sort |
áhrif efnaskipta- og umhverfisþátta á myndun sykursýki af tegund 2 og breytingar á dánartíðni tengdar sykursýki á tímabilinu frá 1993 til 2004. lýðgrunduð hóprannsókn byggð á reykjavíkurrannsókn og öldrunarrannsókn hjartaverndar |
publishDate |
2012 |
url |
http://hdl.handle.net/1946/12257 |
long_lat |
ENVELOPE(13.784,13.784,66.771,66.771) |
geographic |
Hjarta Reykjavík |
geographic_facet |
Hjarta Reykjavík |
genre |
Reykjavík Reykjavík |
genre_facet |
Reykjavík Reykjavík |
op_relation |
http://hdl.handle.net/1946/12257 |
_version_ |
1766178921891495936 |