Árangur skurðaðgerða við frumkomnu sjálfsprottnu loftbrjósti á Íslandi
Publisher Copyright: © 2022 Laeknafelag Islands. All rights reserved. INNGANGUR Frumkomið sjálfsprottið loftbrjóst er algengur sjúkdómur þar sem skurðaðgerð er beitt við viðvarandi loftleka eða endurteknu loftbrjósti. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna árangur þessara skurðaðgerða á Íslandi á 28...
Published in: | Læknablaðið |
---|---|
Main Authors: | , , , , , , |
Other Authors: | , |
Format: | Article in Journal/Newspaper |
Language: | Icelandic |
Published: |
2022
|
Subjects: | |
Online Access: | https://hdl.handle.net/20.500.11815/4150 https://doi.org/10.17992/lbl.2022.06.696 |
id |
ftopinvisindi:oai:opinvisindi.is:20.500.11815/4150 |
---|---|
record_format |
openpolar |
spelling |
ftopinvisindi:oai:opinvisindi.is:20.500.11815/4150 2023-11-12T04:19:14+01:00 Árangur skurðaðgerða við frumkomnu sjálfsprottnu loftbrjósti á Íslandi Short- and long-term outcomes following surgery for primary spontaneous pneumothorax in Iceland Magnadóttir, Þórdís Heitmann, Leon Arnar Arnardottir, Tinna Harper Kristjansson, Tomas Thor Silverborn, Per Martin Sigurðsson, Martin Ingi Guðbjartsson, Tómas Læknadeild Landspítali 2022-06-02 7 299-305 https://hdl.handle.net/20.500.11815/4150 https://doi.org/10.17992/lbl.2022.06.696 is ice Læknablaðið; 108(6) http://www.scopus.com/inward/record.url?scp=85131107616&partnerID=8YFLogxK Magnadóttir , Þ , Heitmann , L A , Arnardottir , T H , Kristjansson , T T , Silverborn , P M , Sigurðsson , M I & Guðbjartsson , T 2022 , ' Árangur skurðaðgerða við frumkomnu sjálfsprottnu loftbrjósti á Íslandi ' , Læknablaðið , bind. 108 , nr. 6 , bls. 299-305 . https://doi.org/10.17992/lbl.2022.06.696 1670-4959 PURE: 63169325 PURE UUID: 4119961d-a44c-45e9-8c23-6b612fb39678 Scopus: 85131107616 unpaywall: 10.17992/lbl.2022.06.696 https://hdl.handle.net/20.500.11815/4150 35611981 https://doi.org/10.17992/lbl.2022.06.696 info:eu-repo/semantics/openAccess Hjarta- og lungnaskurðlæknisfræði Loftbrjóst Svæfinga- og gjörgæslulæknisfræði Adult Female Humans Iceland/epidemiology Male Pneumothorax/diagnosis Recurrence Retrospective Studies Thoracic Surgery Video-Assisted/adverse effects Treatment Outcome Young Adult Smoking Outcomes Primary spontaneous pneumothorax Læknisfræði (allt) /dk/atira/pure/researchoutput/researchoutputtypes/contributiontojournal/article 2022 ftopinvisindi https://doi.org/20.500.11815/415010.17992/lbl.2022.06.696 2023-10-25T22:55:03Z Publisher Copyright: © 2022 Laeknafelag Islands. All rights reserved. INNGANGUR Frumkomið sjálfsprottið loftbrjóst er algengur sjúkdómur þar sem skurðaðgerð er beitt við viðvarandi loftleka eða endurteknu loftbrjósti. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna árangur þessara skurðaðgerða á Íslandi á 28 ára tímabili. EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR Afturskyggn rannsókn á 386 sjúklingum (miðgildi aldurs 24 ár, 78% karlar) sem gengust undir 430 aðgerðir á Landspítala 1991-2018. Sjúklingaþýðinu var skipt í fjögur 7 ára tímabil og þau borin saman. Árlegt nýgengi aðgerða var reiknað og upplýsingum safnað úr sjúkraskrám um fyrra heilsufar, ábendingu, tegund aðgerðar, fylgikvilla og legutíma eftir aðgerð. Aðgerðir vegna endurtekins loftbrjósts voru skráðar og forspárþættir þeirra metnir með aðhvarfsgreiningu. NIÐURSTÖÐUR Árlegur aðgerðafjöldi á tímabilinu var 14,5 (miðgildi, bil 9-27) og lækkaði nýgengi aðgerða um 2,9% á ári (p=0,004). Tæpur helmingur (49%) sjúklinga reyktu fram að aðgerð og 77% aðgerðanna voru gerðar með brjóstholssjá. Helstu fylgikvillar eftir aðgerð voru viðvarandi loftleki (17%), lungnabólga (2%) og fleiðruholssýking (0,5%) en enginn lést innan 30 daga frá aðgerð. Tuttugu og sjö sjúklingar (6%) þurftu enduraðgerð vegna endurtekins loftbrjósts, að meðaltali 16 mánuðum frá upphaflegu aðgerðinni, þar af 24 (7%) eftir brjóstholssjáraðgerð. Aðhvarfsgreining sýndi að yngri sjúklingar voru líklegri til að gangast undir aðgerð vegna endurtekins loftbrjósts. ÁLYKTANIR Skurðaðgerð vegna frumkomins sjálfsprottins loftbrjósts er örugg meðferð og alvarlegir skammtímafylgikvillar sjaldgæfir. Líkt og erlendis greinast um 6% sjúklinga með endurtekið loftbrjóst sem krefst endurtekinnar skurðaðgerðar. Nýgengi aðgerða af óþekktum orsökum hefur lækkað en benda má á að tíðni reykinga hérlendis hefur lækkað verulega á rannsóknartímabilinu. BACKGROUND: Primary spontaneous pneumothorax (PSP) is a common disease where surgery is indicated for persistant air leak or recurrent pneumothorax. We studied the outcomes of PSP-surgery over ... Article in Journal/Newspaper Iceland Opin vísindi (Iceland) Gerðar ENVELOPE(-20.878,-20.878,63.834,63.834) Hjarta ENVELOPE(13.784,13.784,66.771,66.771) Læknablaðið 108 06 299 305 |
institution |
Open Polar |
collection |
Opin vísindi (Iceland) |
op_collection_id |
ftopinvisindi |
language |
Icelandic |
topic |
Hjarta- og lungnaskurðlæknisfræði Loftbrjóst Svæfinga- og gjörgæslulæknisfræði Adult Female Humans Iceland/epidemiology Male Pneumothorax/diagnosis Recurrence Retrospective Studies Thoracic Surgery Video-Assisted/adverse effects Treatment Outcome Young Adult Smoking Outcomes Primary spontaneous pneumothorax Læknisfræði (allt) |
spellingShingle |
Hjarta- og lungnaskurðlæknisfræði Loftbrjóst Svæfinga- og gjörgæslulæknisfræði Adult Female Humans Iceland/epidemiology Male Pneumothorax/diagnosis Recurrence Retrospective Studies Thoracic Surgery Video-Assisted/adverse effects Treatment Outcome Young Adult Smoking Outcomes Primary spontaneous pneumothorax Læknisfræði (allt) Magnadóttir, Þórdís Heitmann, Leon Arnar Arnardottir, Tinna Harper Kristjansson, Tomas Thor Silverborn, Per Martin Sigurðsson, Martin Ingi Guðbjartsson, Tómas Árangur skurðaðgerða við frumkomnu sjálfsprottnu loftbrjósti á Íslandi |
topic_facet |
Hjarta- og lungnaskurðlæknisfræði Loftbrjóst Svæfinga- og gjörgæslulæknisfræði Adult Female Humans Iceland/epidemiology Male Pneumothorax/diagnosis Recurrence Retrospective Studies Thoracic Surgery Video-Assisted/adverse effects Treatment Outcome Young Adult Smoking Outcomes Primary spontaneous pneumothorax Læknisfræði (allt) |
description |
Publisher Copyright: © 2022 Laeknafelag Islands. All rights reserved. INNGANGUR Frumkomið sjálfsprottið loftbrjóst er algengur sjúkdómur þar sem skurðaðgerð er beitt við viðvarandi loftleka eða endurteknu loftbrjósti. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna árangur þessara skurðaðgerða á Íslandi á 28 ára tímabili. EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR Afturskyggn rannsókn á 386 sjúklingum (miðgildi aldurs 24 ár, 78% karlar) sem gengust undir 430 aðgerðir á Landspítala 1991-2018. Sjúklingaþýðinu var skipt í fjögur 7 ára tímabil og þau borin saman. Árlegt nýgengi aðgerða var reiknað og upplýsingum safnað úr sjúkraskrám um fyrra heilsufar, ábendingu, tegund aðgerðar, fylgikvilla og legutíma eftir aðgerð. Aðgerðir vegna endurtekins loftbrjósts voru skráðar og forspárþættir þeirra metnir með aðhvarfsgreiningu. NIÐURSTÖÐUR Árlegur aðgerðafjöldi á tímabilinu var 14,5 (miðgildi, bil 9-27) og lækkaði nýgengi aðgerða um 2,9% á ári (p=0,004). Tæpur helmingur (49%) sjúklinga reyktu fram að aðgerð og 77% aðgerðanna voru gerðar með brjóstholssjá. Helstu fylgikvillar eftir aðgerð voru viðvarandi loftleki (17%), lungnabólga (2%) og fleiðruholssýking (0,5%) en enginn lést innan 30 daga frá aðgerð. Tuttugu og sjö sjúklingar (6%) þurftu enduraðgerð vegna endurtekins loftbrjósts, að meðaltali 16 mánuðum frá upphaflegu aðgerðinni, þar af 24 (7%) eftir brjóstholssjáraðgerð. Aðhvarfsgreining sýndi að yngri sjúklingar voru líklegri til að gangast undir aðgerð vegna endurtekins loftbrjósts. ÁLYKTANIR Skurðaðgerð vegna frumkomins sjálfsprottins loftbrjósts er örugg meðferð og alvarlegir skammtímafylgikvillar sjaldgæfir. Líkt og erlendis greinast um 6% sjúklinga með endurtekið loftbrjóst sem krefst endurtekinnar skurðaðgerðar. Nýgengi aðgerða af óþekktum orsökum hefur lækkað en benda má á að tíðni reykinga hérlendis hefur lækkað verulega á rannsóknartímabilinu. BACKGROUND: Primary spontaneous pneumothorax (PSP) is a common disease where surgery is indicated for persistant air leak or recurrent pneumothorax. We studied the outcomes of PSP-surgery over ... |
author2 |
Læknadeild Landspítali |
format |
Article in Journal/Newspaper |
author |
Magnadóttir, Þórdís Heitmann, Leon Arnar Arnardottir, Tinna Harper Kristjansson, Tomas Thor Silverborn, Per Martin Sigurðsson, Martin Ingi Guðbjartsson, Tómas |
author_facet |
Magnadóttir, Þórdís Heitmann, Leon Arnar Arnardottir, Tinna Harper Kristjansson, Tomas Thor Silverborn, Per Martin Sigurðsson, Martin Ingi Guðbjartsson, Tómas |
author_sort |
Magnadóttir, Þórdís |
title |
Árangur skurðaðgerða við frumkomnu sjálfsprottnu loftbrjósti á Íslandi |
title_short |
Árangur skurðaðgerða við frumkomnu sjálfsprottnu loftbrjósti á Íslandi |
title_full |
Árangur skurðaðgerða við frumkomnu sjálfsprottnu loftbrjósti á Íslandi |
title_fullStr |
Árangur skurðaðgerða við frumkomnu sjálfsprottnu loftbrjósti á Íslandi |
title_full_unstemmed |
Árangur skurðaðgerða við frumkomnu sjálfsprottnu loftbrjósti á Íslandi |
title_sort |
árangur skurðaðgerða við frumkomnu sjálfsprottnu loftbrjósti á íslandi |
publishDate |
2022 |
url |
https://hdl.handle.net/20.500.11815/4150 https://doi.org/10.17992/lbl.2022.06.696 |
long_lat |
ENVELOPE(-20.878,-20.878,63.834,63.834) ENVELOPE(13.784,13.784,66.771,66.771) |
geographic |
Gerðar Hjarta |
geographic_facet |
Gerðar Hjarta |
genre |
Iceland |
genre_facet |
Iceland |
op_relation |
Læknablaðið; 108(6) http://www.scopus.com/inward/record.url?scp=85131107616&partnerID=8YFLogxK Magnadóttir , Þ , Heitmann , L A , Arnardottir , T H , Kristjansson , T T , Silverborn , P M , Sigurðsson , M I & Guðbjartsson , T 2022 , ' Árangur skurðaðgerða við frumkomnu sjálfsprottnu loftbrjósti á Íslandi ' , Læknablaðið , bind. 108 , nr. 6 , bls. 299-305 . https://doi.org/10.17992/lbl.2022.06.696 1670-4959 PURE: 63169325 PURE UUID: 4119961d-a44c-45e9-8c23-6b612fb39678 Scopus: 85131107616 unpaywall: 10.17992/lbl.2022.06.696 https://hdl.handle.net/20.500.11815/4150 35611981 https://doi.org/10.17992/lbl.2022.06.696 |
op_rights |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
op_doi |
https://doi.org/20.500.11815/415010.17992/lbl.2022.06.696 |
container_title |
Læknablaðið |
container_volume |
108 |
container_issue |
06 |
container_start_page |
299 |
op_container_end_page |
305 |
_version_ |
1782335738980859904 |