Ekologia jaszczurek Lacerta agilis oraz Zootoca vivipara: obciążenie pasożytnicze i presja drapieżnicza, jako główne czynniki kształtujące zachowania i strukturę populacji

• Main Author: Ekner-Grzyb, Anna
• Other Authors: Tryjanowski, Piotr. Promotor
• Format: Thesis
• Language: Polish
• Published: 2012
• Subjects: zzierzba srokosz; great grey shrikes; Lanius excubitor; zdolności lokomotoryczne; locomotor performance; kleszcze; ticks; anaplasmataceae; Borrelia burgdrferi s.l
• Online Access: http://hdl.handle.net/10593/3558

Celem pracy było określenie zależności pomiędzy drapieżnikami i ofiarami oraz pasożytami (patogenami) i ich gospodarzami. W wyniku przeprowadzonych badań określono rolę jaszczurek (Zootoca vivipara i Lacerta agilis) w przenoszeniu odkleszczowych patogenów (Anaplasmataceae oraz Borrelia burgdorferi s.l.). Mikroorganizmy te jeszcze do niedawna uznawane były za niewystępujące w organizmach gadów. W niniejszych badaniach opisano również mieszaną infekcję obu analizowanych bakterii w kleszczach, żerujących na L. agilis. Wykazano, że dorosłe samce jaszczurki żyworodnej były znacznie bardziej narażone na ryzyko drapieżnictwa wywieranego przez dzierzbę srokosz (Lanius excubitor), niż samice oraz pozostałe klasy wiekowe. Ponadto, ptak ten może oddziaływać na strukturę płciową populacji jaszczurek. Dzięki uzyskaniu korelacji pomiędzy różnymi cechami morfometrycznymi jaszczurek, możliwe stało się oszacowanie masy upolowanego osobnika na podstawie wymiarów poszczególnych części ciała niekompletnej lub wyschniętej ofiary, znalezionej w wypluwkach lub spiżarniach dzierzb. Zauważono również, że presja drapieżnicza, oszacowana na podstawie śladów pozostawionych po przebytej autotomii istotnie wpływała na średnią prędkość biegu jaszczurki zwinki. Natomiast obecność pasożytów nie oddziaływała na zdolności lokomotoryczne gadów. W niniejszej pracy wykazano również, że liczba i ułożenie tarczek zanozdrzowych oraz policzkowej cechuje się dużą zmiennością i nie może być brane pod uwagę jako cecha taksonomiczna używana podczas oznaczania badanych gatunków jaszczurek. The aim of the study was to investigate relation between predators and prey, as well as parasites (pathogens) and hosts. As a result of the research it was determined the role of the lizards (Zootoca vivipara i Lacerta agilis) in transmission of tick-borne pathogens (Anaplasmataceae oraz Borrelia burgdorferi s.l.). Until recently these microorganisms were not found in the reptile tissues. In presented study it was described a co-infection between both analized bacteria ...