Einstaklingar sem nota vímuefni í æð á Íslandi: Bráðakomur og innlagnir á Landspítala og dánartíðni
To access publisher's full text version of this article, please click on the hyperlink in Additional Links field or click on the hyperlink at the top of the page marked Download INNGANGUR Misnotkun vímuefna er stór áhrifaþáttur í ótímabærum veikindum og dauða í heiminum. Verst settir eru þeir s...
Main Authors: | , , |
---|---|
Other Authors: | |
Format: | Article in Journal/Newspaper |
Language: | Icelandic |
Published: |
Læknafélag Íslands
2021
|
Subjects: | |
Online Access: | http://hdl.handle.net/2336/621890 |
id |
ftlandspitaliuni:oai:www.hirsla.lsh.is:2336/621890 |
---|---|
record_format |
openpolar |
spelling |
ftlandspitaliuni:oai:www.hirsla.lsh.is:2336/621890 2023-05-15T16:52:20+02:00 Einstaklingar sem nota vímuefni í æð á Íslandi: Bráðakomur og innlagnir á Landspítala og dánartíðni Intravenous drug users in Iceland: Use of emergency departments, hospital admissions and mortality. Bjarni Össurarson Rafnar Magnús Haraldsson Guðrún Dóra Bjarnadóttir Geðdeild Landspítala, Læknadeild Háskóla Íslands, Háskóli Íslands, heilbrigðisvísindasvið 2021-09 http://hdl.handle.net/2336/621890 is ice Læknafélag Íslands https://www.laeknabladid.is/tolublod/2021/09/nr/7806 Bjarni Össurarson Rafnar, Magnús Haraldsson, Guðrún Dóra Bjarnadóttir. Einstaklingar sem nota vímuefni í æð á Íslandi: Bráðakomur og innlagnir á Landspítala og dánartíðni. Læknablaðið. 2021; 107(9): 391-97. doi 10.17992/lbl.2021.09.649. 0023-7213 http://hdl.handle.net/2336/621890 1670-4959 Læknablaðið Open Access - Opinn aðgangur Fíkniefni Bráðamóttaka Substance Abuse Intravenous Emergency Service Hospital Article 2021 ftlandspitaliuni 2022-05-29T08:22:39Z To access publisher's full text version of this article, please click on the hyperlink in Additional Links field or click on the hyperlink at the top of the page marked Download INNGANGUR Misnotkun vímuefna er stór áhrifaþáttur í ótímabærum veikindum og dauða í heiminum. Verst settir eru þeir sem nota vímuefni í æð. Hópurinn á erfitt með að nýta sér hefðbundna heilbrigðisþjónustu og leitar frekar á bráðamóttökur spítala með sín vandamál. Þessir einstaklingar leita sér oft seint aðstoðar og eiga erfitt með að fylgja ráðleggingum, með ærnum kostnaði fyrir einstaklinginn og samfélagið. MARKMIÐ Tilgangur rannsóknar var að kanna notkun einstaklinga sem nota vímuefni í æð á bráðamóttökum og innlagnardeildum Landspítala yfir tveggja ára tímabil og rannsaka dánartíðni þeirra 7 árum eftir komuviðtal. EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR Rannsóknin er afturskyggn og hluti af stærri rannsókn á 108 einstaklingum með sögu um að misnota vímuefni í æð. Inntökuviðtölin voru tekin á árunum 2012-2013 þegar rannsóknarhópurinn lagðist inn til fíknimeðferðar á einhverjum af þremur stöðum: Fíknigeðdeild Landspítala (45%), Vog (30%) eða Hlaðgerðarkot (25%). Til að meta þjónustuþunga voru komur, innlagnir og innlagnardagar taldir. Fjöldi koma á bráðamóttökur Landspítala var borinn saman við parað úrtak almennings. Komuástæður á bráðamóttökur voru greindar og gerður samanburður milli þeirra sem notuðu aðallega metylfenidat og annarra. Að lokum var dánartíðni rannsóknarhópsins skoðuð 7 árum eftir inntökuviðtal. NIÐURSTÖÐUR Rannsóknarhópurinn kom marktækt oftar á bráðamóttökur Landspítala en almenningur. Meðalfjöldi koma rannsóknarhópsins á ári var 4,8 og 43% komu fjórum sinnum eða oftar á ári. Meirihluti koma var vegna geðrænna einkenna (65%) og þar af var þriðjungur vegna alvarlegra geðrænna einkenna. Algengustu líkamlegu vandamálin voru húðsýkingar og slys/ofbeldi. Ekki reyndist marktækur munur á þeim hluta hópsins sem notaði aðallega metylfenidat og önnur vímuefni. Dánartíðni var marktækt hækkuð hjá rannsóknarhópnum og áhættuhlutfall fyrir andláti ... Article in Journal/Newspaper Iceland Hirsla - Landspítali University Hospital research archive |
institution |
Open Polar |
collection |
Hirsla - Landspítali University Hospital research archive |
op_collection_id |
ftlandspitaliuni |
language |
Icelandic |
topic |
Fíkniefni Bráðamóttaka Substance Abuse Intravenous Emergency Service Hospital |
spellingShingle |
Fíkniefni Bráðamóttaka Substance Abuse Intravenous Emergency Service Hospital Bjarni Össurarson Rafnar Magnús Haraldsson Guðrún Dóra Bjarnadóttir Einstaklingar sem nota vímuefni í æð á Íslandi: Bráðakomur og innlagnir á Landspítala og dánartíðni |
topic_facet |
Fíkniefni Bráðamóttaka Substance Abuse Intravenous Emergency Service Hospital |
description |
To access publisher's full text version of this article, please click on the hyperlink in Additional Links field or click on the hyperlink at the top of the page marked Download INNGANGUR Misnotkun vímuefna er stór áhrifaþáttur í ótímabærum veikindum og dauða í heiminum. Verst settir eru þeir sem nota vímuefni í æð. Hópurinn á erfitt með að nýta sér hefðbundna heilbrigðisþjónustu og leitar frekar á bráðamóttökur spítala með sín vandamál. Þessir einstaklingar leita sér oft seint aðstoðar og eiga erfitt með að fylgja ráðleggingum, með ærnum kostnaði fyrir einstaklinginn og samfélagið. MARKMIÐ Tilgangur rannsóknar var að kanna notkun einstaklinga sem nota vímuefni í æð á bráðamóttökum og innlagnardeildum Landspítala yfir tveggja ára tímabil og rannsaka dánartíðni þeirra 7 árum eftir komuviðtal. EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR Rannsóknin er afturskyggn og hluti af stærri rannsókn á 108 einstaklingum með sögu um að misnota vímuefni í æð. Inntökuviðtölin voru tekin á árunum 2012-2013 þegar rannsóknarhópurinn lagðist inn til fíknimeðferðar á einhverjum af þremur stöðum: Fíknigeðdeild Landspítala (45%), Vog (30%) eða Hlaðgerðarkot (25%). Til að meta þjónustuþunga voru komur, innlagnir og innlagnardagar taldir. Fjöldi koma á bráðamóttökur Landspítala var borinn saman við parað úrtak almennings. Komuástæður á bráðamóttökur voru greindar og gerður samanburður milli þeirra sem notuðu aðallega metylfenidat og annarra. Að lokum var dánartíðni rannsóknarhópsins skoðuð 7 árum eftir inntökuviðtal. NIÐURSTÖÐUR Rannsóknarhópurinn kom marktækt oftar á bráðamóttökur Landspítala en almenningur. Meðalfjöldi koma rannsóknarhópsins á ári var 4,8 og 43% komu fjórum sinnum eða oftar á ári. Meirihluti koma var vegna geðrænna einkenna (65%) og þar af var þriðjungur vegna alvarlegra geðrænna einkenna. Algengustu líkamlegu vandamálin voru húðsýkingar og slys/ofbeldi. Ekki reyndist marktækur munur á þeim hluta hópsins sem notaði aðallega metylfenidat og önnur vímuefni. Dánartíðni var marktækt hækkuð hjá rannsóknarhópnum og áhættuhlutfall fyrir andláti ... |
author2 |
Geðdeild Landspítala, Læknadeild Háskóla Íslands, Háskóli Íslands, heilbrigðisvísindasvið |
format |
Article in Journal/Newspaper |
author |
Bjarni Össurarson Rafnar Magnús Haraldsson Guðrún Dóra Bjarnadóttir |
author_facet |
Bjarni Össurarson Rafnar Magnús Haraldsson Guðrún Dóra Bjarnadóttir |
author_sort |
Bjarni Össurarson Rafnar |
title |
Einstaklingar sem nota vímuefni í æð á Íslandi: Bráðakomur og innlagnir á Landspítala og dánartíðni |
title_short |
Einstaklingar sem nota vímuefni í æð á Íslandi: Bráðakomur og innlagnir á Landspítala og dánartíðni |
title_full |
Einstaklingar sem nota vímuefni í æð á Íslandi: Bráðakomur og innlagnir á Landspítala og dánartíðni |
title_fullStr |
Einstaklingar sem nota vímuefni í æð á Íslandi: Bráðakomur og innlagnir á Landspítala og dánartíðni |
title_full_unstemmed |
Einstaklingar sem nota vímuefni í æð á Íslandi: Bráðakomur og innlagnir á Landspítala og dánartíðni |
title_sort |
einstaklingar sem nota vímuefni í æð á íslandi: bráðakomur og innlagnir á landspítala og dánartíðni |
publisher |
Læknafélag Íslands |
publishDate |
2021 |
url |
http://hdl.handle.net/2336/621890 |
genre |
Iceland |
genre_facet |
Iceland |
op_relation |
https://www.laeknabladid.is/tolublod/2021/09/nr/7806 Bjarni Össurarson Rafnar, Magnús Haraldsson, Guðrún Dóra Bjarnadóttir. Einstaklingar sem nota vímuefni í æð á Íslandi: Bráðakomur og innlagnir á Landspítala og dánartíðni. Læknablaðið. 2021; 107(9): 391-97. doi 10.17992/lbl.2021.09.649. 0023-7213 http://hdl.handle.net/2336/621890 1670-4959 Læknablaðið |
op_rights |
Open Access - Opinn aðgangur |
_version_ |
1766042529507049472 |