Lange termijn populatiedynamiek van de Blauwe Kiekendief op de Wadden: inzichten uit een geintegreerd populatiemodel.

• Main Authors: Van Turnhout, C.A.M., Hallmann, C., De Boer, P., Dijksen, L., Klaassen, O., Foppen, R., Van der Jeugd, H.P.
• Format: Article in Journal/Newspaper
• Language: Dutch
• Published: 2013
• Subjects: Paren’; Circus cyaneus
• Online Access: https://pure.knaw.nl/portal/en/publications/853cb3aa-e0c0-42ce-b941-acb9e534f6ca; https://hdl.handle.net/20.500.11755/853cb3aa-e0c0-42ce-b941-acb9e534f6ca; https://pure.knaw.nl/ws/files/471908/z.nr_vanTurnhout.pdf; http://limosa.nou.nu/limosapdf/LIM861-6_Vanturnhout%20%28sovon%29-LR.pdf

De Blauwe Kiekendief Circus cyaneus is in Nederland als broedvogel bekend vanaf de tweede helft van de 19e eeuw (Schlegel 1852). Op de Waddeneilanden wordt pas sinds 1940 gebroed. De eerste vestiging vond plaats op Ameland en in 1946 werd Terschelling bezet (Brouwer & van Oordt 1940, Tanis 1963). Vanuit deze twee eilanden zijn vermoedelijk de andere Nederlandse (en Duitse) Waddeneilanden gekoloniseerd: Schiermonnikoog in 1954, Vlieland in 1970, Texel in 1978 en Rottum in 1991 (Bijlsma et al. 2001). Vanaf de jaren zeventig namen de aantallen in het Waddengebied sterk toe, om in de eerste helft van de jaren negentig een maximum te bereiken van ruim 100 broedparen. Daarna ging het echter snel weer bergafwaarts met de populatie, via ongeveer 70 paren rond de eeuwwisseling naar 46 in 2006. In 2012 resteerden nog maar 11 paren op de eilanden, en bleef Ameland alweer voor het vierde jaar op rij van broedende Blauwe Kiekendieven verstoken. De populatie op de Duitse Waddeneilanden vergaat het nauwelijks beter: de aantallen zijn sinds het maximum in 1997 bijna gehalveerd, van 55 naar ruim 30 broedparen in 2009 (Schroder et al. 2010). Als oorzaken van de afname zijn in de loop der jaren zowel afnemend broedsucces (van der Wal et al. 1999, Bijlsma et al. 2001, Bijlsma 2009) als lagere overleving (Lof 2000, Klaassen et al. 2006) genoemd, maar de achterliggende gegevensreeksen waren fragmentarisch of zijn inmiddels gedateerd. De Blauwe Kiekendief staat op de Nederlandse Rode Lijst (van Beusekom et al. 2005). De leefgebieden in de duinen van Texel, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog zijn beschermd krachtens de Natuurbeschermingswet, want ze zijn mede op grond van de aantallen broedende Blauwe Kiekendieven aangewezen als Natura 2000-gebied (Sovon & CBs 2005). Vogelbescherming Nederland heeft de Blauwe Kiekendief opgenomen in achtereenvolgens de soortbeschermingsplannen voor moerasvogels (t/m 2004) en duin- en kustvogels. Tegen deze achtergrond is in 2004 gestart met een uitgebreid onderzoek om de oorzaken van de ...