Tanzimat yazarlarının çocuk yetiştirme anlayışı

• Main Author: Ayaz, Hüseyin
• Format: Thesis
• Language: Turkish
• Published: Karadeniz Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı 2020
• Subjects: Orta; sami
• Online Access: http://acikerisim.ktu.edu.tr/jspui/handle/123456789/1934

Osmanlı Devleti'nin Batı'yla Tanzimat öncesinden başlayan ilişkileri bu dönemle birlikte yoğunluk kazanır ve birçok konuda büyük değişimlere sebep olur. Osmanlı toplumunda yayılmaya başlayan modern çocukluk anlayışı ve yetiştirme kültürü de bu değişimin önemli bir cephesidir. Zira yeni neslin nasıl yetiştirileceği sorusuna verilen cevap aynı zamanda nasıl bir toplum inşa edileceğinin de cevabıdır. Bu bağlamda Tanzimat dönemi ikiliklerinden birisi olan geleneksel ile modern çocukluk anlayışı ve yetiştirme kültürü üzerine odaklanan bu çalışma iki bölüm hâlinde olup her biri döneminin aydını olan Tanzimat romancılarının meseleye bakışını irdelemeyi amaçlar. Birinci Bölüm'de çocukluğun sosyal bir kategori olduğu görüşünden hareketle Batı'da ve Türk kültüründeki çocukluk anlayışının değişim seyri geleneksel, modern ve postmodern olmak üzere üç başlıkta ele alınır. Çocukluk anlayışının da ekonomik, siyasi ve kültürel ortamla birlikte değiştiğine işaret edilir. İmparatorlukların ortadan kalkarak ulus devletlerin kurulması, orta sınıfın doğuşu, teknolojik gelişmeler ve küreselleşme gibi etkenler etrafında konu irdelenmeye çalışılır. Devamında ergenlik kavramını farklı şekillerde ele alan dört temel yaklaşıma değinilerek antropolojik yaklaşımın benimsediği ve çocukluğun sosyal bir kategori olduğu görüşünden hareketle ergenlik döneminin ve buna bağlı sorunların ortaya çıkışı ve nedenleri değerlendirilir. İkinci Bölüm'de Ahmet Midhat, Namık Kemal, Recaizade Mahmud Ekrem, Şemseddin Sami, Samipaşazade Sezai, Fatma Aliye ve Mehmed Murad'ın çocukluk anlayışı ile yetiştirme kültüründeki tarihsel ve toplumsal değişime ilişkin görüşleri gerek romanları gerekse kurmaca dışı eserleri üzerinden etraflıca ele alınır. Yazarların toplumun geleceği olarak gördükleri Tanzimat nesline dair tasavvurları irdelenir. Her bir yazar ayrı başlıklar hâlinde incelenerek düşünce ve görüşlerinin kendi hususiyetleri özelinde etraflıca ele alınması amaçlanır. Increasing relations between the Ottoman and the West in the Tanzimat period, caused major ...