Ewolucja basenów fanerozoicznych wzdłuż strefy Teisseyre'a-Tornquista

• Main Author: Dadlez, Ryszrd
• Format: Article in Journal/Newspaper
• Language: English
• Published: Polish Geological Institute-National Research Institute 2013
• Subjects: Fennoscandian
• Online Access: https://gq.pgi.gov.pl/article/view/8802

Opracowanie jest analizą 66 map litofacjalno-paleogeograficznych, wykonanych w ramach Projektu IGCP nr 86. Paleogeografia obszaru była kontrolowana przez tarczę: fennoskandzką i ukraińską oraz dwa mniejsze masywy. Między tymi jednostkami rozwijały się drogi połączeń z wnętrzem platformy wschodnioeuropejskiej. Strefa T-T oddziaływała stale na rozkład lądów i mórz, a przede wszystkim na zróżnicowanie subsydencji i środowisk sedymentacji w basenach, przy czym jej segment polsko-bałtycki był z reguły najsilniej obniżony. Wyróżniono trzy etapy ewolucyjne obszaru: kambr-środkowy namur, późny namur-trias, najmłodszy trias-czwartorzęd. Główne transgresje pierwszego i trzeciego etapu byty warunkowane eustatycznymi zmianami poziomu mórz. Rozpatrzono podobieństwa w przebiegu niektórych transgresji i zależności między poszerzaniem i kurczeniem zbiorników a zmianami tempa sedymentacji.PHANEROZOIC BASINAL EVOLUTION ALONG THE TEISSEYRE-TORNQUIST ZONE Phanerozoic basins situated along the Teisseyre-Tornquist tectonic zone (T-T Zone) have been analysed in respect to their extent, subsidence and sedimentary environments. Palaeogeographic evolution NE of this zone (Fig. 1) was controlled by two Precambrian shields (Fennoscandian and Ukrainian) and by two smaller massives (Mazury-Byelorussian and Łuków). This pattern implies the subdivision of the T-T Zone into three segments: Scandinavian, Polish-Baltic and Ukrainian.The Polish-Baltic segment was, as a rule, most downwarped and most easily surmounted by the expanding basins which in the periods of maximum extent were linked to the internal parts of the East European Platform by three ways: Baltic Syneclise, Podlasie Graben and Wolhynian Strait. A selection of palaeogeographic sketches is shown in Figs. 2-29, whereas Fig. 30 summarizes the results. Three stages have been distinguished in the evolution of the area: 1 - (Cambrian - Early Namurian) - domination of the marine environment, frequently of deep shelf and slope; 2 - (Middle Namurian - Triassic) - variable conditions, from ...