| Summary: | Przeprowadzono badanie hydratacji i dehydratacji z fazy gazowej oraz izotermy sorpcji dla antarktycznego grzyba zlichenizowanego Umbilicaria antarctica metodą grawimetryczną. Kinetyka hydratacji pozwoliła wyodrębnić trzy frakcje wody: i) frakcję wody najściślej związanej A_0^h = 0,008(5); ii) frakcję wody ściśle związanej A_1^h= 0,082(6) dla czasu hydratacji t_1^h = 2,419(293) h; oraz dla atmosfer o wilgotności względnych p/p0 = 52% i większych iii) frakcję wody luźno związanej dla czasu hydratacji t_2^h= 26,9(2,71) h. Dla p/p0 ≥ 88% sumaryczny udział wody wiązanej znacząco rośnie do poziomu około 0,6, co można interpretować jako oznakę wznowienie procesów życiowych U. antarctica. Kinetyka procesu dehydratacji opisana została zależnością jednoeksponencjalną dla czasu dehydratacji wynoszącego td = 9,811(1,02) h. Izoterma sorpcji zarówno w formie sigmoidalnej jak i parabolicznej została opisana izotermą GAB (Denta). Pozwoliło to na wyodrębnienie pierwotnych miejsc wiążących, których udział wynosił ΔM/m0 = 0,0541(79), oraz wtórnych. Miara udziału nieobsadzonych miejsc pierwotnych 1/b1 wyniosła 0,01%, co oznacza zwiększoną hydrofobowość plechy U. antarctica. Hydration and dehydration kinetics and sorption isotherm of Umbilicaria antarctica were observed using gravimetric method. The thalli were hydrated from gaseous phase. The hydration courses revealed i) a fraction of very tightly bound water A_0^h = 0,008(5), ii) a fraction of tightly bound water A_1^h= 0,082(6) with the hydration time t_1^h = 2,419(293) h, iii) a loosely bound water fraction with the hydration time t_2^h= 26,9(2,71) h and for higher relative humidities p/p0 between 52 and 100%. For p/p0 ≥ 88% aggregate fraction of bound water significantly increases to around 0,6 which could be interpreted as a sign of U. antarctica resuming life processes. For dehydration kinetics single-exponential function was fitted with dehydration time td = 9,811(1,02) h. The sorption isotherm in both sigmoid and parabolic form is described by Dent model (GAB). Modelling made it possible to identify primary binding sites, for which relative mass was ΔM/m0 = 0,0541(79), as well as derivative ones. The fraction of unoccupied binding sites equals to 1/b1 = 0,01%, which may suggest increased hydrophobicity of the surface of U. Antarctica thallus.
|
|---|