Rosomak wśród zwierzęcych emblematów Joachima Camerariusa i jego źródła w historii naturalnej

Artykuł analizuje nowożytną ikonografię rosomaka jako zwierzęcia egzotycznego o bogatym znaczeniu symbolicznym. Rosomak był nieznany starożytnym i średniowiecznym przyrodnikom. Jego pierwsze opisy z pocz. XVI w. pokazują go jako dziką bestię o szczególnych sposobach odżywiania. Opisom towarzyszyło c...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Czapla, Julia
Format: Other/Unknown Material
Language:Polish
Published: 2014
Subjects:
Online Access:http://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/22816
http://www.uj.edu.pl/documents/40768330/65ced524-ad91-429d-ae46-f08a570dda12
Description
Summary:Artykuł analizuje nowożytną ikonografię rosomaka jako zwierzęcia egzotycznego o bogatym znaczeniu symbolicznym. Rosomak był nieznany starożytnym i średniowiecznym przyrodnikom. Jego pierwsze opisy z pocz. XVI w. pokazują go jako dziką bestię o szczególnych sposobach odżywiania. Opisom towarzyszyło charakterystyczne przedstawienie zwierzęcia w czasie jednoczesnego jedzenia i defekacji. Bez większych zastrzeżeń zostało ono spopularyzowane przez autorów nowożytnych kompendiów historii naturalnej. Wkrótce też - głównie dzięki Joachimowi Camerariusowi, autorowi jednego z najsłynniejszych zbiorów emblematów przyrodniczych - rosomak z tajemniczego zwierzęcia z Północy stał się symbolem łakomstwa. Jego interpretacja silnie zaważyła na sposobie postrzegania rosomaka w nowożytnej historii naturalnej, że jego XVI-w. opisy były cytowane równolegle z przeczącymi im bezpośrednimi obserwacjami słanymi z XVIII-w. Rosji. The article analyses the iconography of wolverine in the early modern period as an animal both exotic and symbolic. The wolverine was unknown to the ancient and medieval natural historians. Its first descriptions from early 16th c. show ferocious beast with peculiar eating habits. The characteristic and accompanying image accentuating its supposed behaviour of simultaneous eating and defecation was popularised by the authors of natural history compendia who copied it without much doubt. Soon wolverine was considered not only exotic and mysterious animal of the North, but also as an allegory of gluttony, mainly thanks to Joachim Camerarius, author of the most popular early modern treatise on animal emblems. His interpretation influenced the perception of wolverine in the natural history of 17th and 18th c. so strongly that the early 16th c. description were cited even after the first-hand observations, contradicting previous descriptions, were sent from Russia in the 18th century.