Mineralogia iłów z wybranych wulkanów błotnych Islandii

• Main Author: Swałtek, Radosław
• Format: Master Thesis
• Language: Polish
• Subjects: minerały ilaste; minerały mieszanopakietowe; kaolinit-smektyt; pole geotermalne; przeobrażenia hydrotermalne; półwysep Reykjanes; dyfrakcja rentgenowska; clay minerals; mixed-layered minerals; kaolinite-smectite; geothermal field; hydrothermal alteration; Reykjanes Peninsula; X-ray diffraction; Iceland
• Online Access: https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/225651

Celem pracy było określenie składu mineralogicznego i chemicznego czterech próbek iłów pochodzących z powierzchniowej części pól geotermalnych Krysuvik-Seltun oraz Reykjanes położonych na półwyspie Reykjanes w południowo-zachodniej Islandii. Wydzielono frakcje <2 µm oraz <0.2 µm i nasycono jonami wapnia oraz potasu. Do badań wykorzystano dyfraktometrię rentgenowską, spektroskopię absorpcyjną w podczerwieni oraz skaningową mikroskopię elektronową z systemem EDS.W czterech badanych próbkach zidentyfikowano trzy różne zestawy minerałów ilastych. W próbce ISL2 występuje wyłącznie czysty kaolinit oraz czysty smektyt. Próbka ISL4 zawiera mieszanopakietowy kaolinit-smektyt (K-S) oraz prawdopodobnie także kaolinit, natomiast w próbkach ISL5 oraz ISL6 zidentyfikowano kaolinit-smektyt, smektyt oraz kaolinit. Z minerałów nieilastych stwierdzono obecność ałunitu, anatazu odpowiedzialnego za wysokie wartości Ti w analizie EDS, goethytu, hematytu i magnetytu. Wyniki spektroskopii absorpcyjnej w podczerwieni wskazują, że smektyty mają skład pośredni między montmorillonitem a saponitem.Zarówno dla hydrotermalnego jak i glebowego kaolinitu-smektytu proponowaną genezą jest proces przeobrażenia smektytu w kaolinit, gdzie K-S stanowi fazę pośrednią. Proces ten zachodzi poprzez częściowe usuwanie jednej z warstw tetraedrycznych w smektycie. Zmiany chemiczne podczas kaolinityzacji smektytu nie przebiegają jednocześnie ze zmianami strukturalnymi. The aim of this study was to determine the mineralogical and chemical composition of clay samples obtained from the surface zone of Krysuvik-Seltun and Reykjanes mud pools located in Reykjanes Peninsula in SW Iceland. The <2 µm and <0.2 µm particle size fractions were separated from bulk samples, then saturated with calcium and potassium ions. The methods used were X-ray diffraction analysis of oriented and random specimens, infrared absorption spectroscopy and scanning electron microscopy with EDS analysis system. Three different sets of clay minerals were identified in four ...