Grzyby podziemne w diecie gryzoni - badania eksperymentalne oraz terenowe w parkach narodowych Białowieskim i Borów Tucholskich

• Main Author: Skulska, Adrianna
• Format: Master Thesis
• Language: Polish
• Subjects: grzyby podziemne; mykofagia; gryzonie; drobne ssaki; dieta gryzoni; hypogeous fungi; mycophagy; rodents; small mammals; rodent diet; Microtus arvalis
• Online Access: https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/217967

Mykofagia grzybów podziemnych to zjawisko występujące często wśród drobnych ssaków. Zwierzęta te wykształciły szereg cech umożliwiających im odżywianie się tego typu pokarmem. Z drugiej strony, dyspersja zarodników grzybów hypogeicznych, wytwarzających owocniki podziemne, w dużym stopniu uzależniona jest od zwierząt poszukujących i zjadających ich owocniki. Zjawisko mykofagii może mieć również duży wpływ na ekologię, różnorodność i produktywność ekosystemów leśnych. Drobne ssaki są ważnym ogniwem łańcucha troficznego jako ofiary drapieżników, do przewodów pokarmowych których mogą trafić zarodniki grzybów podziemnych, dzięki czemu spory rozprzestrzenione zostają na większe odległości. Zjawiska występujące między drobnymi ssakami a grzybami podziemnymi są ściśle ze sobą powiązane. Wiele aspektów tych wzajemnych relacji jest jeszcze słabo poznanych.W niniejszej pracy skupiono się na sprawdzeniu jak długo zarodniki wybranych grzybów podziemnych przechodzą przez przewód pokarmowy Myodes glareolus (nornica ruda) i Microtus arvalis (nornik zwyczajny) oraz na analizie diety małych ssaków z materiału pochodzącego z Białowieskiego Parku Narodowego oraz Parku Narodowego Borów Tucholskich. Wyniki eksperymentu pokazały, iż zarodniki grzybów podziemnych utrzymują się dłużej (do 96 godzin od podania owocników) w przewodzie pokarmowym nornicy rudej niż nornika zwyczajnego (54 godziny od podania owocników). Główna masa zarodników przechodziła przez przewód pokarmowy u obydwu zwierząt między 24 a 48 godziną od podania owocników. Analiza odchodów pochodzących z terenu BPN i PNBT wykazała obecność pięciu rodzajów grzybów podziemnych Hymenogaster, Tuber, Melanogaster, Hydnotrya i Elaphomyces. W materiale z terenu Parku Narodowego Bory Tucholskie zaobserwowano pięć gatunków grzybów podziemnych, które wcześniej nie były tam notowane: Hydnotrya tulasnei i H. michaelis, Melanogaster cf. variegatus, Tuber cf. puberulum i Tuber cf. borchii. Mycophagy of hypogeous fungi is a common phenomenon among small mammals. These animals have ...