Polarny imperatyw - wzrost znaczenia Arktyki w kontekście bezpieczeństwa międzynarodowego i geopolitycznej rywalizacji państw w regionie

• Main Author: Gorazda, Karolina
• Format: Master Thesis
• Language: Polish
• Subjects: Arktyka; Daleka Północ; polarny imperatyw; rywalizacja w Arktyce; surowce energetyczne; Rosja; państwa arktyczne; Biegun Północny; geopolityka; Rada Arktyczna; Arctic; High North; Polar Imperative; geopolitics; rivarly in Arctic; Russia; Arctic States; Arctic Council; North Pole; Hale; Rud; Climate change; Global warming
• Online Access: https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/208810

Arktyka w ostatnich latach nabiera ogromnego znaczenia na arenie miedzynarodowej. Szereg krajów od wielu lat prowadzi dyplomatyczną i nawet pseudo – militarną rywalizację w tym rejonie. Warto zastanowić się dlaczego kraina wiecznego lodu stała się zarzewiem konfliktów międzynarodowych. Wraz z ociepleniem klimatu i sezonowym otwarciem wód dostrzec można stopniowy, jednak dynamiczny wzrost aktywności ludzkiej w rejonie Arktyki. Szybko topniejąca pokrywa lodowa, jak również cofanie sie lodowców sprawia, iż obszar ten staje się możliwy do eksploatacji ogromnych zasobów naturalnych w tym w szczególności ryb. Ale także bogactw mineralnych znajdujących się w szelfie arktycznym ropy, gazu rud metali a nawet diamentów. Zarówno zmiany klimatyczne, jak i postęp technologiczny umożliwiają dotarcie do obszarów polarnych, a co za tym idzie dogodniejsze oraz bezpieczniejsze przebywanie w tych trudnych warunkach. Rezultatem jest lepsza znajomość problematyki Arktyki wśród społeczności międzynarodowej, jak również wzrost znaczenia strategicznego tego regionu. W odniesieniu do Arktyki niezwykle ważna jest konstatacja, iż geografia wpływa na określenie interesu politycznego. Coraz więcej państw jest zainteresowanych komercyjnym wykorzystaniem regionu jak i pojawiającymi sie możliwościami nowych szlaków handlowych. Dodatkowo bogata w złoża Arktyka i jej nieuregulowany status prawny czyni ją łatwym celem. Istnieje uzasadnione podejrzenie iż stanie sie areną rywalizacji o wpływy w tym rejonie. Celem pracy jest przedstawienie czynników, uwarunkowań oraz gwałtownie narastajacych i wielopłaszczyznowych zależności, przyczyniajacych sie do intensyfikacji aktywności międzynarodowej w tym regionie. In recent years there have been great changes in the High North as result of global warming and climate change. The arctic will become one of the main areas of international cooperation in the coming decade. Its geopolitical and geoeconomic importance is growing. Individual countries have different approaches to the Arctic. What they share is a belief that this area is important for their future. Some are very active, others less. All draw attention to the dilemma of security defined broadly in the Arctic, and highlight the need to strike a balance between economic and environmental factors, pointing to the potential opportunities and threats of commercial activity in this area. State of the Arctic region hale not a common policy on the future and security in the High North.The Arctic has been the object of heated political discussion in recent years as the region has evolved from a potential conflict zone during the Cold War to an arena for international cooperation immediately afterwards. Since the mid-2000s attention has once again focused on the conflict potential of the Arctic, this time related to its resources.