| Summary: | Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü, 2003 Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Eurasia Institute of Earth Sciences, 2003 Güneyli Salınım (ENSO) ve Kuzey Atlantik Salınım (KAS) gibi büyük atmosferik sirkülasyonlar meydana geldikleri bölgelerle birlikte civarlarında da önemli etkilere sahiptirler. Kuzey Atlantik Salimim, ENSO'ya göre büyük bir alam etkisi altına alan İzlanda civarındaki Subpolar Alçak Basınç Merkezi ve Azor Adaları civarındaki Subtropikal Yüksek Basınç Merkezi arasındaki atmosferik kütledeki büyük ölçekli meridyonel sirkülasyondur. Bu çalışmada bölgesel iklim modeli RegCM2, batıda İzlanda ve Azor Adalarım, doğuda Hazar Denizi'ne güneyde Afrika'nın kuzeyi ve kuzeyde İskandinavya'nın bir kısmım içine alan bölge için pozitif KAS indeksinin gözlendiği 1989-1990 ve negatif KAS indeksinin gözlendiği 1995-1996 yıllan için 1989, 1995 yıllarında Ekim, Kasım, Aralık aylan ve 1990 ve 1996 yıllarında Ocak, Şubat ve Mart aylan için çalıştınlmıştır. Modelin çalıştırıldığı altı ay içinden KAS'ın daha büyük ve önemli etkilerinin görüldüğü kış KAS indekslerini (KASİ) temsil eden Aralık, Ocak ve Şubat aylan analizlerde dikkate alınmıştır. Modelin tutarlılığı için ise, 500mb jeopotansiyel yüksekliği NCEP verileri ile karşılaştınlmıştır. Model paternleri genel paternler ile uyum göstermektedir. 850mb rüzgarlan ve 700mb akım çizgileri her iki indeks durumu için analiz edilmiştir. Özellikle KAS'ın farklı iki indeks durumundaki yağışın bölgesel dağılımı üzerinde önemli etkisi vardır. KAS 'm pozitif olduğu kış indeksinde yağış özellikle kuzey Avrupa ülkeleri ve İskandinavya üzerinde meydana gelirken Avrupa'nın güneyi, Akdeniz, Türkiye ve kuzey Afrika'da daha kuru şartlar gözlemlenmektedir. Negatif fazda ise tam tersi durum söz konusudur. Model sonuçlarım irdelemek için İklim Teşhisleri Merkezi (CDC, The Climate Diagnostics Center) tarafindan oluşturulmuş aylık ortalama yağışlar kullanılmıştır. Model tarafından hesaplanan toplam yağışlarına bakıldığında ...
|
|---|