Çağdaş saha (Yakut) edebiyatı eserleri üzerine bir gramer incelemesi (Sıfat, Zamir, Zarf, Edat)

• Main Author: Kirişçioğlu, Mehmet
• Format: Master Thesis
• Language: Turkish
• Published: 2013
• Subjects: Sakha; Yakut
• Online Access: https://avesis.gazi.edu.tr/advisingTheses/details/cf4eff00-2fb9-4d44-afa9-fa014ae5dcd4/oai

Türk Dili, bugün çok geniş bir coğrafyaya yayılmış; birbirine yakın veya uzak birçok lehçe ve şiveye sahip bir dildir. Lehçe ve şivelerin meydana gelmesi belli dönemlerde gerçekleşmiştir. Saha Türkçesi, Genel Türkçeden ilk ayrılan lehçelerden biridir. Taşıdığı arkaik özellikler, sistematik ses değişimleri, diğer lehçelerde nadir görülen diftonglu ve uzun ünlülü kelimeler vb. birçok özellik Saha Türkçesinin erken ayrılığıyla ilgilidir. Bunda Sahaların akrabalarından uzakta yaşamasının da etkisi vardır. Fakat bu ilgi çekici lehçe üzerine Türkiye?de yeterli çalışma yapılmamıştır. Türkiye?de Saha Türkçesi üzerine bugüne kadar yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerinde isim, fiil, söz varlığı gibi çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmada, daha önce ele alınmamış olan sıfat, zamir, zarf ve edat konularını ele alınmıştır. Tez giriş ve inceleme bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümü iki kısma ayrılmıştır. Birinci kısımda tezin konusu, amacı-önemi ve yöntemi-tekniği hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci kısımda Saha Türkleri ve Saha Türkçesi hakkındaki bilgilere yer verilmiştir. İnceleme bölümü dört ana başlıktan oluşmaktadır: Sıfat, zamir, zarf ve edat. Her bir başlık altında ele alınan konu ile ilgili teorik bilgiler verildikten sonra çağdaş Saha edebiyatı eserlerinden örnek cümleler verilmiştir. Daha sonra da bu cümleleri Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. İnceleme bölümünün ardından "Sonuç" başlığı altında sıfat, zamir, zarf ve edatla ilgili hususlar maddeler hâlinde ele alınmıştır. Turkish language spreads through a wide geography; it is a language that contains many dialects and accents whether closely or remotely familiar to each other. Formation of dialects and accents does not come up at a time, instead it occurs in particular periods. Sakha Turkish is one of the first dialects which part from Common Turkish. It has various qualities such as different archaic qualities, systematic phonetic changes, and words with diphthong and long vowels which are seen rarely in other dialects; and, these qualities are results ...