Ahmed Rasim’in Fonograf Adlı Eseri
Türk edebiyatının verimli yazarlarından olan Ahmed Rasim, birçok edebî türde eser vermiştir. Bedâyi-i Keşfiyyât ve İhtirâât-ı Beşeriyye Fonograf: Sadâyı Tahrîr ve İâde Eden Âlet Ahmed Rasim’in ilk eseridir. 1885 yılında yazdığı bu kitapta yazar, Amerika’da Edison tarafından keşfedilen fonografı tanı...
Published in: | Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi |
---|---|
Main Author: | |
Format: | Article in Journal/Newspaper |
Language: | Turkish |
Published: |
Yunus KAPLAN
2021
|
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/korkutataturkiyat/issue/62119/901490 https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.901490 |
id |
ftdergipark2ojs:oai:dergipark.org.tr:article/901490 |
---|---|
record_format |
openpolar |
spelling |
ftdergipark2ojs:oai:dergipark.org.tr:article/901490 2023-05-15T18:12:19+02:00 Ahmed Rasim’in Fonograf Adlı Eseri HERKMEN, Dilek 2021-04-29T00:00:00Z application/pdf https://dergipark.org.tr/tr/pub/korkutataturkiyat/issue/62119/901490 https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.901490 tr tur Yunus KAPLAN https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1655927 https://dergipark.org.tr/tr/pub/korkutataturkiyat/issue/62119/901490 doi:10.51531/korkutataturkiyat.901490 Issue: 4 104-114 2687-5675 Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi Ahmed Rasim,fonograf,Osmanlı Türkçesi,bilimsel metinler info:eu-repo/semantics/article 2021 ftdergipark2ojs https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.901490 2021-04-29T16:55:59Z Türk edebiyatının verimli yazarlarından olan Ahmed Rasim, birçok edebî türde eser vermiştir. Bedâyi-i Keşfiyyât ve İhtirâât-ı Beşeriyye Fonograf: Sadâyı Tahrîr ve İâde Eden Âlet Ahmed Rasim’in ilk eseridir. 1885 yılında yazdığı bu kitapta yazar, Amerika’da Edison tarafından keşfedilen fonografı tanıtır ve bu cihazın çalışma prensibini açıklar. Fonografa ait üç ayrı şekle yer veren yazar, şekillerde aletin parçalarına birer harf tayin etmiş ve bu harfler aracılığıyla da parçaların işlevlerini anlatmıştır. Bugün yerini farklı teknolojik aletlere bırakmış olan fonografın meydana getiriliş safhaları ve bu çalışmada emeği olan bilim adamları da eserde konu edilir. Eser, fonograf adlı aletin tanıklandığı, tanıtıldığı ilk kaynak olması bakımından önemlidir. Bu çalışmada Ahmed Rasim’in ardından Ahmed Midhat Efendi ve Sami Paşazade Sezai’nin de eserlerinde fonograftan bahsettikleri; ardından 1894’te Lügat-i Naci’de fonografın madde başı olarak yer aldığı belirlenmiştir. İ.B.B. Atatürk Kitaplığı’nda K/1079 numarasıyla kayıtlı olan Bedâyi-i Keşfiyyât ve İhtirâât-ı Beşeriyye Fonograf: Sadâyı Tahrîr ve İâde Eden Âlet adlı eser 15 sayfadan meydana gelmektedir. Eserin İfâde-i Mahsûsa bölümü ve Fonograf başlıklı metin kısmı Latin harflerine aktarılmıştır. Eserin sözlüğü hazırlanarak 19. yüzyıl söz varlığına katkı sağlanması amaçlanmıştır. Article in Journal/Newspaper sami DergiPark Akademik (E-Journals) Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi |
institution |
Open Polar |
collection |
DergiPark Akademik (E-Journals) |
op_collection_id |
ftdergipark2ojs |
language |
Turkish |
topic |
Ahmed Rasim,fonograf,Osmanlı Türkçesi,bilimsel metinler |
spellingShingle |
Ahmed Rasim,fonograf,Osmanlı Türkçesi,bilimsel metinler HERKMEN, Dilek Ahmed Rasim’in Fonograf Adlı Eseri |
topic_facet |
Ahmed Rasim,fonograf,Osmanlı Türkçesi,bilimsel metinler |
description |
Türk edebiyatının verimli yazarlarından olan Ahmed Rasim, birçok edebî türde eser vermiştir. Bedâyi-i Keşfiyyât ve İhtirâât-ı Beşeriyye Fonograf: Sadâyı Tahrîr ve İâde Eden Âlet Ahmed Rasim’in ilk eseridir. 1885 yılında yazdığı bu kitapta yazar, Amerika’da Edison tarafından keşfedilen fonografı tanıtır ve bu cihazın çalışma prensibini açıklar. Fonografa ait üç ayrı şekle yer veren yazar, şekillerde aletin parçalarına birer harf tayin etmiş ve bu harfler aracılığıyla da parçaların işlevlerini anlatmıştır. Bugün yerini farklı teknolojik aletlere bırakmış olan fonografın meydana getiriliş safhaları ve bu çalışmada emeği olan bilim adamları da eserde konu edilir. Eser, fonograf adlı aletin tanıklandığı, tanıtıldığı ilk kaynak olması bakımından önemlidir. Bu çalışmada Ahmed Rasim’in ardından Ahmed Midhat Efendi ve Sami Paşazade Sezai’nin de eserlerinde fonograftan bahsettikleri; ardından 1894’te Lügat-i Naci’de fonografın madde başı olarak yer aldığı belirlenmiştir. İ.B.B. Atatürk Kitaplığı’nda K/1079 numarasıyla kayıtlı olan Bedâyi-i Keşfiyyât ve İhtirâât-ı Beşeriyye Fonograf: Sadâyı Tahrîr ve İâde Eden Âlet adlı eser 15 sayfadan meydana gelmektedir. Eserin İfâde-i Mahsûsa bölümü ve Fonograf başlıklı metin kısmı Latin harflerine aktarılmıştır. Eserin sözlüğü hazırlanarak 19. yüzyıl söz varlığına katkı sağlanması amaçlanmıştır. |
format |
Article in Journal/Newspaper |
author |
HERKMEN, Dilek |
author_facet |
HERKMEN, Dilek |
author_sort |
HERKMEN, Dilek |
title |
Ahmed Rasim’in Fonograf Adlı Eseri |
title_short |
Ahmed Rasim’in Fonograf Adlı Eseri |
title_full |
Ahmed Rasim’in Fonograf Adlı Eseri |
title_fullStr |
Ahmed Rasim’in Fonograf Adlı Eseri |
title_full_unstemmed |
Ahmed Rasim’in Fonograf Adlı Eseri |
title_sort |
ahmed rasim’in fonograf adlı eseri |
publisher |
Yunus KAPLAN |
publishDate |
2021 |
url |
https://dergipark.org.tr/tr/pub/korkutataturkiyat/issue/62119/901490 https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.901490 |
genre |
sami |
genre_facet |
sami |
op_source |
Issue: 4 104-114 2687-5675 Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi |
op_relation |
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1655927 https://dergipark.org.tr/tr/pub/korkutataturkiyat/issue/62119/901490 doi:10.51531/korkutataturkiyat.901490 |
op_doi |
https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.901490 |
container_title |
Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi |
_version_ |
1766184867518742528 |