Architecture and Art Collaboration: Brussels Expo’58 Turkish Pavilion

• Published in: IBAD Sosyal Bilimler Dergisi
• Main Author: KAN ÜLKÜ, Gözde
• Format: Article in Journal/Newspaper
• Language: Turkish
• Published: Hayrullah KAHYA 2019
• Subjects: EXPO ’58 Turkish Pavillion,Twentieth Century Turkish Architecture,Architecture and Art Collaboration; EXPO’58 Türkiye Pavyonu,Yirminci Yüzyıl Türk Mimarisi,sanat; Hatta; sami
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ibad/issue/47758/642992; https://doi.org/10.21733/ibad.642992

The interdisciplinary collaboration of architecture and art has been the subject of thearchitectural scene since the early 20th century. During 1950’s, the idea of the synthesis of ‘Architectureand the plastic arts’ was formed to criticise the negative issues of modernism,its rigidity, uniformity and lack of identity. The idea of collaboration hadbeen adopted by Turkish architects and has generated unique samples. Modernistarchitects such as, Utarit İzgi, Haluk Baysal, Melih Birsel, Abdurrahman Hancı,Doğan Tekeli, Sami Sisa, Tuğrul Devres ve Orhan Şahinler, made collaborationwith the important artists such as, Bedri Rahmi Eyüboğlu Kuzgun Acar, HadiBara, Şadi Çalık, İlhan Koman, Füreya Koral, Sadi Öziş, Jale Yılmabaşar topresent genuine samples. The collaboration of art and architecture, encouragedthe active positioning of Turkish architecture within the international arenaand even indirectly partook in their very contribution and production for thisrealm. This study, aims to evaluate the architecture’s dialogue with the arts in postwar Turkey atthe Turkish Pavilion of Expo’58 which was regarded as one of the most successful sample of the synthesis.The scope of this study is to reveal the changingcomprehension in architecture of postwar Turkey and the interdisciplinary collaboration of architecture and art together with its actors in BrusselsExpo 58 Pavilion of Turkey example. While the collaboration of architecture-artat the Brussels Expo 58 pavilion is examined in terms of design, concept and material,comparatively today’s art and architecture relation is discussed in the finalsection of the study. Bu çalışma, Türkiye’deki en başarılısanat ve mimarlık sentezi örneklerinden biri olarak yorumlanan Expo’58’dekiTürkiye Pavyonu’ndaki Sanat ve Mimarlık arasındaki işbirliğini değerlendirmeyiamaçlamaktadır. Le Corbusier'in vurguladığı gibi ‘Mimarlık ve plastik sanatlarfikri’ yan yana gelen iki şey değildir; onlar Gesamkunstwerk ve ayrıcaUluslararası Modern Mimari Kongreleri tarafından da tutarlı ve sağlam bir bütünolarak kabul edilir. Sanat ve mimarlık işbirliği, Türk mimarisinin uluslararasıarenada aktif olarak konumlandırılmasını teşvik etmiş ve hatta dolaylı olarakbu alana katkılarını ve üretimlerini üstlenmiştir. 1950’deTürkiye’de, büyük sanatların sentezi ve “Mimarlık ve plastik sanatların biraraya gelmesi” ile ilgili olan Gesamtkunstwerk (Bütünleşik Sanat Eseri) fikriele alınırken, bazı Türk mimarlar bu eğilimden etkilenmiş ve sanat-mimarlıksentezini elde etmek için pek çok plastik sanatçıının, kendi tasarımlarınakatılımını sağlamaya çalışmıştır. BrükselExpo’58 Pavyonu; Bedri Rahmi Eyüboğlu, Sabri Berkel, İlhan Koman, Selçuk Milar,Füreya Koral gibi heykeltraşlar ve ressamların işbirliğiylegerçekleştirilmiştir. Muhlis Türkmen, Utarit İzgi, Hamdi Şensoy, İlhan Türegüngibi, modernist mimarlar da teknoloji ve sanatsal yaratıcılık kesitindekigüncel temalarla ilgilenmişlerdir. ‘Sanatların Sentezi’ fikrini yayma konusunaodaklanmışladır.Bu anlayışla birlikte, çalışma sadecesanatın mimarlığa olan hayati bağlılığını vurgulamakla kalmaz, Expo’ 58 TürkPavyonu, bu bütünlük içinde önde gelen özellikleri ortaya koyar, ancak daha daönemlisi dönemin öne çıkan figürlerini tanımlar. Çalışma, Sanatlar sentezi fikrinin Pavyonmimarisinde yorumlanması için gösterilen bilinçli çabayı irdelemektedir.