Modern Türk Edebiyatının İnşası Sürecinde Şemsettin Sami (Semsettin Sami In The Building Process Of Modern Turkish Literature)

• Published in: Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi (SKAD)
• Main Author: TOPALOĞLU, Yüksel
• Format: Article in Journal/Newspaper
• Language: Turkish
• Published: Sakarya Üniversitesi 2019
• Subjects: Şemsettin Sami,Divan/Eski Türk Edebiyatı; sami
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/skad/issue/49529/610529; https://doi.org/10.25306/skad.610529

Türk kültür, dil, edebiyat ve sözlükçülüğünün önemlive etkin şahsiyetlerinden biri olan Şemsettin Sami, 1870’li yılların başlarındaİstanbul’a geldikten sonra Şinasi, Namık Kemal gibi öncü ve diğer yenilikçiTanzimat aydınları gibi devrin yenileşme faaliyetlerine kayıtsız kalmayarakkurulmaya ve kurumsallaştırılmaya çalışılmakta olan yeni edebiyatı yakındanizlemiş ve söz konusu edebiyatın yenileşen taraflarını büyük bir heyecanladesteklediği gibi aksayan yönlerini de yapıcı eleştirel bir dille açıkçadikkatlere sunmuştur. Onun bu süreçte eski Türk edebiyatına yönelttiğieleştirileri ile yeni edebiyat karşısındaki tutumu, gerçekten de dikkatedeğerdir. Zira o, değişen zamanı fark etmiş yenilikçi bir aydın olarak süreçboyunca soğukkanlılığını büyük ölçüde muhafaza etmiş ve tüm değerlendirmelerinibu yaklaşımla objektif bir şekilde ortaya koymaya çalışmıştır.Bu makalede Tanzimat’ın bir kısmıile Servet-i Fünûn döneminin tamamını bire bir idrak etmiş olan Ş. Sami’nin,inşa edilmekte/kurumsallaştırılmakta olan yeni edebiyata ilişkin gözlem, değerlendirmeve önerileri ile eski Türk edebiyatı karşısındaki tavrı, söz konusu süreçtekaleme almış olduğu yazılarından hareketle ele alınmaya, değerlendirilmeye veanlaşılmaya çalışılmıştır.