TUNCELİ-ÇEMİŞGEZEK-PAYAMDÜZÜ KÖYÜ HALI DOKUMA ÖRNEKLERİ

• Main Author: KULAZ, Mehmet
• Format: Article in Journal/Newspaper
• Language: Turkish
• Published: Munzur Üniversitesi 2017
• Subjects: Tunceli,halı,dokuma,motif,el sanatları; ejder
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/tusbd/issue/35110/389563

Geleneksel el sanatları içerisinde önemli bir yeri olan dokuma sanatı, daha çok karasaliklime sahip soğuk yörelerde karşımıza çıkmaktadır. Başlangıçta, dış etkenlerden korunmaamaçlı olarak dokunan örnekler yüzyıllar içinde estetik değerlere bürünerek günümüze kadargelmeyi başarmışlardır.Karasal iklime sahip Tunceli yöresinde de yarı-göçer ve hayvancılığa dayalı yaşam tarzıdokumanın gelişmesine olanak sağlamıştır. Özellikle yaylak-kışlak kültüründeki ŞavakAşiretinin yoğun olarak yaşadığı köylerde halı ve diğer dokuma türleri teknik ve estetikaçıdan hayli gelişkindir. Bu köylerden biri olan Çemişgezek İlçesi’ne bağlı PayamdüzüKöyünde yapmış olduğumuz incelemeler sonrasında elde edilen halı örneklerinin, ihtiyaçlarneticesinde sedir, yan, taban ve yastık yüzü gibi değişik formlarda dokunduğu görülmüştür.Halıların genelinde kompozisyon olarak gôllü/göllü halı olarak düzenleme yapılmış ve bugôller, çok kollu yıldız, sekizgen madalyon, akrep ve ejder motifleriyle zenginleştirilmiştir.Payamdüzü Köyü’nde görülen bu örnekler konar-göçer kültürünün önemli örnekleriolarak değerlendirilebilinir. Yöredeki halkın kültürünü yansıtan bu örnekler gelişen sanayiile birlikte yok olmayla yüz yüze kalmıştır. Buraya ait ürünlerin incelenmesi, belgelenmesi,kültürel yok oluşun engellenmesi adına önemlidir