OSMANLI MODERNLEŞMESİNİN HUKUK EKSENLİ BİR OKUMASI: REŞAT KAYNAR’IN “TÜRKİYE’DE HUKUK DEVLETİ KURMA YOLUNDAKİ HAREKETLER”İ

• Main Author: ERDEM, Ekin
• Format: Article in Journal/Newspaper
• Language: unknown
• Published: Bursa Uludağ University 2017
• Subjects: Osmanlı Modernleşmesi,Hukuk Devleti,19. Yüzyıl,Reşat Kaynar,Sıddık Sami Onar; Ottoman Modernization,Rechtstaat,19. Century,Reşat Kaynar,Sıddık Sami Onar; Ön; sami
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijsi/issue/31619/346710

Cumhuriyet dönemitarihçilerinin Osmanlı modernleşmesine ilişkin incelemelerinde genellikle ikitemel yaklaşımın ön plana çıktığı görülmektedir. Kültür-eksenli ilk yaklaşım,Fransız Devrimi’nden I. Dünya Savaşı’nın sonuna kadar uzanan gelişmeleri çağdaşulusal kimliğinin oluşumu merkezinde ele alırken, iktisat-eksenli bakış açısı,aynı süreci tarım toplumundan kapitalist topluma geçiş sorunu bağlamındaokumaktadır. Buna karşılık II. Dünya Savaşı sonundan itibaren etkisinihissettirmeye başlayan üçüncü bir yaklaşım, Osmanlı-Türk modernleşme tarihini,hukuk devletinin gelişim aşamaları çerçevesinde değerlendirmiştir. TarihçiReşat Kaynar’ın, İstanbul Hukuk Fakültesi profesörlerinden Sıddık Sami Onar’ınsınıflandırdığı devlet modelleri doğrultunda kaleme aldığı ‘Türkiye’de HukukDevleti Kurma Yolundaki Hareketler’ (1960) adlı eseri bu üçüncü bakış açısınındikkate değer bir örneğidir. Bu makalenin amacı, Türkiye’de hukuk eksenli tarihyazımının geçmişine ışık tutmaktır. We meet two mainapproaches in the Ottoman history researches of Republican era historians: Thecultural-based essays generally evaluate the events of modern age -from FrenchRevolution to World War I- through the problematic of the emergence of modernnational identity, while the economy-based perspective handles the same processas transition from agricultural community to capitalist society. Meanwhileafter the end of World War II, we encounter a third way of interprating theOttoman-Turkish modernization, which is based upon the development of‘rechtstaat’ (the rule of law) notion. Reşat Kaynar’s work, ‘The MovementsTowards Founding a Rechtsaat in Turkey’ (1960), which was written upon thegovernment models classified by Sıddık Sami Onar, professor of the IstanbulUniversity Faculty of Law, represents a considerable example of this thirdview. The aim of this article is to throw light on the past of thejuridical-based history-writing.