Geleneksel Bir Yakut Çalgısı: Vargan

• Main Author: Güdek, Bahar
• Format: Article in Journal/Newspaper
• Language: unknown
• Published: Ahmet Yesevi Üniversitesi 2014
• Subjects: Vargan,müzik,vargan müziği,vargan notalama sistemi,Yakutistan,Yakut kültürü; Vargan,playing vargan,vargan music,notation system of vargan,culture of Yakut; Sakha; Sakha Republic; Yakutia; Yakuts
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilig/issue/25364/267726

Asya merkezli olan ve en eski arkeolojik örneklerine Kuzeydoğu Asya da rastlanan vargan, dünyada yaygın olarak “jew’s harp” adıyla tanınmaktadır. 13. yüzyıl itibarıyla Avrupa’ya oradan da Afrika ve Amerika’ya yayıldığı bilinmektedir. Vargan, Kuzey Asya halkları arasında özellikle Şamanizm kültürünün egemen olduğu topluluklarda, kullanımı binlerce yıl öncesine dayanan geleneksel bir halk çalgısıdır. Dünyanın birçok bölgesinde farklı adlarla kullanılan ve Türkî halkların yaşadığı Kuzeydoğu Asya’dan dünyaya yayıldığı düşünülen bu çalgı, Yakutistan’ın ulusal çalgıları arasında yer almaktadır. Vargan, teknik imkânları sınırlı, basit bir çalgıdır ama çok yönlü ve tükenmez ifade imkânlarına sahiptir. Bu ses zenginliğini sağlayan aslında varganın kendi gücü değil, insanın ondan geçirerek kendi sesine hayat vermesidir. Makalede, bir Yakut halk çalgısı olarak varganın Yakut kültüründeki yeri, çeşitleri, kullanım olanakları ve kullanım tekniğine odaklanılmıştır Vargan, which is a musical instrument that originated in Asiaand whose earliest archaeological examples can be found inNortheast Asia, is commonly known as “jew’s harp” throughoutthe world. It is known that this instrument could befound in Europe by the 13th century and spread to Africa andAmerica from there.Vargan, whose usage goes back to thousands of years, is a traditionalpopular instrument among the societies living inNortheast Asia, particularly where the Shamanizm culture isdominant. This unusual instrument, which is believed to havespread out to the world from the Northeast Asian regions,where there is a Turkish population, takes on different namesin the world and is among the national instruments of theRepublic of Yakutia (Sakha Republic).Vargan has a limited technical capacity and is known as asimple instrument; however, it also has multiple and inexhaustiblecapabilities of expression. Actually, what enables thisquality of diversity is not Vargan’s own capacity but the humanbeing’s ability to give this instrument vitality via hisvoice and speech.This article focuses on Vargan’s place in the culture of the Yakuts,the types of vargan, its usage opportunities and playingtechniques.