KARA DENİZ İSMİ: HAZAR VE BULGAR BOYUTUNDAN BİR BAKIŞ

Bugün evrensel bir nitelik kazanan Karadeniz isimlendirmesinin kaynağı aranırken, en başta ve kolay yol olarak Anadolu Türklerine başvurulmakta, Türklerin kuzeye ‘kara’, güneye ‘ak’ (krş. Akdeniz) dedikleri kurgusundan hareketle bu isim açıklanmaktadır. Ancak kaynakların tetkiki bunun mümkün olmadığ...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: KARATAY, Osman
Format: Article in Journal/Newspaper
Language:Turkish
Published: Hayrettin İVGİN 2009
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/pub/kdeniz/issue/16873/175640
id ftdergipark2ojs:oai:dergipark.org.tr:article/175640
record_format openpolar
spelling ftdergipark2ojs:oai:dergipark.org.tr:article/175640 2023-05-15T16:53:08+02:00 KARA DENİZ İSMİ: HAZAR VE BULGAR BOYUTUNDAN BİR BAKIŞ ТЕРМИН «КАРАДЕНИЗ»: ХАЗАРСКИЕ ИЛИ БУЛГАРСКИЕ КОРНИ? THE NAME OF ‘KARA DENİZ’: A VIEW FROM THE SIDE OF CASPIA AND BULGARIA TITLE IN ENGLISH KARATAY, Osman 2009-06-01T00:00:00Z application/pdf https://dergipark.org.tr/tr/pub/kdeniz/issue/16873/175640 tr tur Hayrettin İVGİN https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/155460 https://dergipark.org.tr/tr/pub/kdeniz/issue/16873/175640 Volume: , Issue: 2 1308-6200 Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi Karadeniz,deniz isimleri,Hazarlar,Bulgarlar,Macarlar,Ruslar,Slavlar,İskandinav halkları Карадениз,названия морей,хазары,булгары,маджары (венгры),русские,славяне,скандинавские народы The Black Sea,halassonymi,Khazars,Bulgars,Magyars,Rus’,Slavs,Norsemen info:eu-repo/semantics/article 2009 ftdergipark2ojs 2020-08-27T18:00:00Z Bugün evrensel bir nitelik kazanan Karadeniz isimlendirmesinin kaynağı aranırken, en başta ve kolay yol olarak Anadolu Türklerine başvurulmakta, Türklerin kuzeye ‘kara’, güneye ‘ak’ (krş. Akdeniz) dedikleri kurgusundan hareketle bu isim açıklanmaktadır. Ancak kaynakların tetkiki bunun mümkün olmadığım göstermektedir. Anadolu Türkleri ‘kara’ ismini ilk kullananlar olmadığı gibi, zaman bakımından diğer kullanıcılar için kaynaklık edecek durumda da değildirler. Erken dönemde İskandinavya’ya kadar yayılan kullanımın kaynağı yine Türkler gözükmekte, ancak Hazar ve Bulgar dünyalarına başvurmak gerekmektedir. İşbu makalede, Karadeniz’de bulunan ‘kara’ sıfatının büyük ihtimalle Bulgar mirasına dâhil olduğu düşünülmektedir.Anahtar kelimeler:Karadeniz, deniz isimleri, Hazarlar, Bulgarlar, Macarlar, Ruslar, Slavlar, İskandinav halkları. Сегодня возрос интерес к этимологии слова "Карадениз", получившему всемирное признание. Происхождение данного слова связывают прежде всего с тюрками, населявшими территорию Анатолии, которые отмечали север термином «кара», а юг - термином «ак» (например, сравните Карадениз (Черное море, находящееся на севере Анатолии) и Акдениз (Средиземное море, находящееся на юге Анатолии). Однако исследование источников показывает несостоятельность данного толкования термина «Карадениз». Анатолийские тюрки были далеко не первыми, кто использовал слово «кара», поэтому их язык нельзя рассматривать как первоисточник. Но тем не менее в древней истории данный термин употреблялся тюрками. И все же при изучении данного вопроса нельзя не обратиться к хазарам и булгарам. В данной статье выявляется большая вероятность принадлежности компонента «кара» в термине «Карадениз» Булгарским тюркам. In searching for roots of the denomination ‘Black Sea’, which today has a universal popularity, researchers immediately refer to the Anatolian Turks as the main and easiest source, and explain this thalassonym on the fiction that the Turks call the North as ‘balck’ and the South as ‘white (cf. Akdeniz ‘The Mediterranean Sea’). However, elaboration of first hand sources does not permit such a thesis. The Anatolian Turks were not first to use the ‘black’ form, and could not be source for other nations for chronological and historical reasons. Source of this name, which was spread as far as Iceland at the very beginning of its occurence in sources,is again Turks, but we need to have a glance at Bulgar and Khazar worlds. This essay claims that the ‘black’ in the Black Sea is likely included in the Bulgar legacy of the region. Article in Journal/Newspaper Iceland DergiPark Akademik (E-Journals) Rus’ ENVELOPE(155.950,155.950,54.200,54.200)
institution Open Polar
collection DergiPark Akademik (E-Journals)
op_collection_id ftdergipark2ojs
language Turkish
topic Karadeniz,deniz isimleri,Hazarlar,Bulgarlar,Macarlar,Ruslar,Slavlar,İskandinav halkları
Карадениз,названия морей,хазары,булгары,маджары (венгры),русские,славяне,скандинавские народы
The Black Sea,halassonymi,Khazars,Bulgars,Magyars,Rus’,Slavs,Norsemen
spellingShingle Karadeniz,deniz isimleri,Hazarlar,Bulgarlar,Macarlar,Ruslar,Slavlar,İskandinav halkları
Карадениз,названия морей,хазары,булгары,маджары (венгры),русские,славяне,скандинавские народы
The Black Sea,halassonymi,Khazars,Bulgars,Magyars,Rus’,Slavs,Norsemen
KARATAY, Osman
KARA DENİZ İSMİ: HAZAR VE BULGAR BOYUTUNDAN BİR BAKIŞ
topic_facet Karadeniz,deniz isimleri,Hazarlar,Bulgarlar,Macarlar,Ruslar,Slavlar,İskandinav halkları
Карадениз,названия морей,хазары,булгары,маджары (венгры),русские,славяне,скандинавские народы
The Black Sea,halassonymi,Khazars,Bulgars,Magyars,Rus’,Slavs,Norsemen
description Bugün evrensel bir nitelik kazanan Karadeniz isimlendirmesinin kaynağı aranırken, en başta ve kolay yol olarak Anadolu Türklerine başvurulmakta, Türklerin kuzeye ‘kara’, güneye ‘ak’ (krş. Akdeniz) dedikleri kurgusundan hareketle bu isim açıklanmaktadır. Ancak kaynakların tetkiki bunun mümkün olmadığım göstermektedir. Anadolu Türkleri ‘kara’ ismini ilk kullananlar olmadığı gibi, zaman bakımından diğer kullanıcılar için kaynaklık edecek durumda da değildirler. Erken dönemde İskandinavya’ya kadar yayılan kullanımın kaynağı yine Türkler gözükmekte, ancak Hazar ve Bulgar dünyalarına başvurmak gerekmektedir. İşbu makalede, Karadeniz’de bulunan ‘kara’ sıfatının büyük ihtimalle Bulgar mirasına dâhil olduğu düşünülmektedir.Anahtar kelimeler:Karadeniz, deniz isimleri, Hazarlar, Bulgarlar, Macarlar, Ruslar, Slavlar, İskandinav halkları. Сегодня возрос интерес к этимологии слова "Карадениз", получившему всемирное признание. Происхождение данного слова связывают прежде всего с тюрками, населявшими территорию Анатолии, которые отмечали север термином «кара», а юг - термином «ак» (например, сравните Карадениз (Черное море, находящееся на севере Анатолии) и Акдениз (Средиземное море, находящееся на юге Анатолии). Однако исследование источников показывает несостоятельность данного толкования термина «Карадениз». Анатолийские тюрки были далеко не первыми, кто использовал слово «кара», поэтому их язык нельзя рассматривать как первоисточник. Но тем не менее в древней истории данный термин употреблялся тюрками. И все же при изучении данного вопроса нельзя не обратиться к хазарам и булгарам. В данной статье выявляется большая вероятность принадлежности компонента «кара» в термине «Карадениз» Булгарским тюркам. In searching for roots of the denomination ‘Black Sea’, which today has a universal popularity, researchers immediately refer to the Anatolian Turks as the main and easiest source, and explain this thalassonym on the fiction that the Turks call the North as ‘balck’ and the South as ‘white (cf. Akdeniz ‘The Mediterranean Sea’). However, elaboration of first hand sources does not permit such a thesis. The Anatolian Turks were not first to use the ‘black’ form, and could not be source for other nations for chronological and historical reasons. Source of this name, which was spread as far as Iceland at the very beginning of its occurence in sources,is again Turks, but we need to have a glance at Bulgar and Khazar worlds. This essay claims that the ‘black’ in the Black Sea is likely included in the Bulgar legacy of the region.
format Article in Journal/Newspaper
author KARATAY, Osman
author_facet KARATAY, Osman
author_sort KARATAY, Osman
title KARA DENİZ İSMİ: HAZAR VE BULGAR BOYUTUNDAN BİR BAKIŞ
title_short KARA DENİZ İSMİ: HAZAR VE BULGAR BOYUTUNDAN BİR BAKIŞ
title_full KARA DENİZ İSMİ: HAZAR VE BULGAR BOYUTUNDAN BİR BAKIŞ
title_fullStr KARA DENİZ İSMİ: HAZAR VE BULGAR BOYUTUNDAN BİR BAKIŞ
title_full_unstemmed KARA DENİZ İSMİ: HAZAR VE BULGAR BOYUTUNDAN BİR BAKIŞ
title_sort kara deni̇z i̇smi̇: hazar ve bulgar boyutundan bi̇r bakiş
publisher Hayrettin İVGİN
publishDate 2009
url https://dergipark.org.tr/tr/pub/kdeniz/issue/16873/175640
long_lat ENVELOPE(155.950,155.950,54.200,54.200)
geographic Rus’
geographic_facet Rus’
genre Iceland
genre_facet Iceland
op_source Volume: , Issue: 2
1308-6200
Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi
op_relation https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/155460
https://dergipark.org.tr/tr/pub/kdeniz/issue/16873/175640
_version_ 1766043641922453504