Bir Eğitim Aracı Olarak Mevlevî Çilesi

Manevi olgunlaşmanın yolu insanın nefsine, yani aşırı isteklerine savaş aç-masıdır. Bu savaşın uygulamasına Mevlevilikte "çile" denir ve 1001 gün sürer, hiz-metle yapılır. Hizmet, olgun birinin yanında, onun eğitimi altından bulunarak devam eder. Gözlem yoluyla öğrenme, bir model şahsı tak...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Demirci, Mehmet
Format: Text
Language:Turkish
Published: Zenodo 2007
Subjects:
Dua
Online Access:https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.3343879
https://zenodo.org/record/3343879
id ftdatacite:10.5281/zenodo.3343879
record_format openpolar
institution Open Polar
collection DataCite Metadata Store (German National Library of Science and Technology)
op_collection_id ftdatacite
language Turkish
topic Mevlevilik
Çile
Hizmet
Olgunlaşma
Mutfak Matbah
Mevlevihane
Şeyh Galib
Dede Efendi
Tahiru'l-Mevlevi.
Mawlawiyya
Suffering
Service
Perfection
Kitchen Matbah
Mawlawihane
Sheikh Galib
Tahiru'l-Mevlevi
spellingShingle Mevlevilik
Çile
Hizmet
Olgunlaşma
Mutfak Matbah
Mevlevihane
Şeyh Galib
Dede Efendi
Tahiru'l-Mevlevi.
Mawlawiyya
Suffering
Service
Perfection
Kitchen Matbah
Mawlawihane
Sheikh Galib
Tahiru'l-Mevlevi
Demirci, Mehmet
Bir Eğitim Aracı Olarak Mevlevî Çilesi
topic_facet Mevlevilik
Çile
Hizmet
Olgunlaşma
Mutfak Matbah
Mevlevihane
Şeyh Galib
Dede Efendi
Tahiru'l-Mevlevi.
Mawlawiyya
Suffering
Service
Perfection
Kitchen Matbah
Mawlawihane
Sheikh Galib
Tahiru'l-Mevlevi
description Manevi olgunlaşmanın yolu insanın nefsine, yani aşırı isteklerine savaş aç-masıdır. Bu savaşın uygulamasına Mevlevilikte "çile" denir ve 1001 gün sürer, hiz-metle yapılır. Hizmet, olgun birinin yanında, onun eğitimi altından bulunarak devam eder. Gözlem yoluyla öğrenme, bir model şahsı taklit etme ve örnek alma iyi bir olgunlaşma yöntemidir. Çile müddetince model şahıslardan âdap, erkân ve davranış kuralları öğrenilir Çileye girmek mutfakta başlar. Mutfak (matbah) sadece yemeklerin hazır-lanıp pişirildiği yer değildir. Aynı zamanda Mevlevi dervişlerinin çileye soyunup, ha-zırlanma, yetişme, pişme ve olgunlaşma sürecini geçirdikleri yerdir. Çileye başlayan aday, başta kendisinden önce çileye girmiş olanların hizme-tini seyreder. Daha sonra ayakçı, pazarcı, bulaşıkçı, somatçı, meydancı gibi hizmet-lerde bulunur. Bu arada semâ çıkarır. Ayrıca kabiliyetine göre şiir, edebiyat, musikî, hat gibi güzel sanat alanlarında ilerler. Bu yolculuğu tamamlayanlara ancak hayranlık duyulur. Şeyh Galib, İsmail Dede Efendi, Tahiru'l-Mevlevi gibi bir çok ileri gelen isimler Yenikapı Mevlevihanesi'nde çile çıkarmışlar; en basit hizmetlerden başlayıp sonunda kemale ermişlerdir. The Chila in the Mawlawiyya Order as An Educational Method The way of the spiritual perfection can be described as one's struggle against himself, that is to say, his excessive desires. This struggle is called "çile", suffering or staying away from people and abandonment of wordly desire at least forty days. But in Mawlawiyya, the process of suffering continues for 1001 days and is performed slightly different from other sufi orders. That is performed by various homily services such as working at the kitchen, washing dishes and clothes, etc. The disciple does everything in the process under the guidance of mürşid-i kamil (the enlightened person). It is generally accepted that observation and imitation of a model person is the best way of learning. This way is followed in the period of suffering to teach the disciple the rules, basic principles and the forms of behavior. Introduction to the process begins with working in the kitchen. Kitchen is not a place that meals are cooked, but also a place that Mawlawi dervishes are passing the period of suffering, preparation, training, and reaching to maturity and perfection. The disciple, at the outset, follows and imitates the manner of elder der-vishes. He services there as a servant, washerman, waiter, supervisor of the whirl-ing dervishes during a ritual ceremony. Meanwhile he whirls and trains in the lands of fine arts like poetry, literature, music and caligraphy. It is admired to men who completed this journey. A lot of famous figure like Sheikh Galib, Ismail Dede Efendi and Tahiru'l-Mevlevi had entered the suffering in Yenikapi Mawlawihane. They had started from the basic services, at finally reached to perfection. https://www.marife.org/marife/article/view/397 : Atıf / Cite as: Demirci, Mehmet. "Bir Eğitim Aracı Olarak Mevlevî Çilesi". Marife 7/3 (2007): 105-122. https://doi.org/10.5281/zenodo.3343879. : {"references": ["Abd\u00fclbaki G\u00f6lp\u0131narl\u0131, Mevl\u00e2n\u00e2'dan Sonra Mevlev\u00eelik, \u0130stanbul, 1953.", "Ali Alparslan, \u015eeyh Galib, Ankara, 1988.", "Annemarie Schimmel, Say\u0131lar\u0131n Gizemi, \u00e7ev. Mustafa K\u00fcp\u00fc\u015fo\u011flu, \u0130stanbul, 2000.", "Asaf Halet \u00c7elebi, Mevl\u00e2n\u00e2 ve Mevlev\u00eelik, \u0130stanbul, 1957.", "A\u015f\u00e7\u0131 \u0130brahim Dede, A\u015f\u00e7\u0131 Dede'nin H\u00e2t\u0131ralar\u0131, haz. Mustafa Ko\u00e7-Ey\u00fcp Tanr\u0131verdi, Kitabevi, \u0130stanbul, 2006.", "B\u00e2rih\u00fcd\u00e2 Tanr\u0131korur, \"Bir E\u011fitim Mimarisi: Mevlev\u00ee Matbah-\u0131 \u015eer\u00eefi\", I. Milletleraras\u0131 Mevl\u00e2n\u00e2 Kongresi (Tebli\u011fler), Sel\u00e7uk \u00dcniversitesi, Konya, 1988.", "Barih\u00fcd\u00e2 Tanr\u0131korur, \"Mevlev\u00eeyye\", D\u0130A., XXIX, Ankara, 2004.", "Be\u015fir Ayvazo\u011flu, \"\u015eeyh Galib'in Hayat\u0131\" (\u015eeyh Galib Kitab\u0131 i\u00e7inde, haz. Be\u015fir Ayvazo\u011flu), \u0130stanbul B\u00fcy\u00fck\u015fehir Belediyesi Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul 1995.", "C. T. Morgan, Psikolojiye Giri\u015f, \u00e7ev. Komisyon, Ankara, 1981.", "Hamit Z\u00fcbeyr Ko\u015fay \"Mevlev\u00eelikte Matbah Terbiyesi\", Tasavvuf Kitab\u0131 (haz. Cemil \u00c7ift\u00e7i), Kitabevi yay\u0131n\u0131, \u0130stanbul, 2003.", "Hasibe Maz\u0131o\u011flu, \"Ahmet Remzi Aky\u00fcrek\", D\u0130A., II, \u0130stanbul, 1989.", "Hasibe Maz\u0131o\u011flu, Ahmet Remzi Aky\u00fcrek ve \u015eiirleri, Ankara, 1987.", "Ha\u015fim Karpuz, \"Mevl\u00e2n\u00e2 K\u00fclliyesi\", D\u0130A., XXIX, Ankara, 2004.", "H\u00fcseyin Vass\u00e2f, Sef\u00eene-i Evliy\u00e2, Kitabevi, \u0130stanbul, 2006.", "\u0130htifalci Mehmet Ziya, Yenikap\u0131 Mevlev\u00eeh\u00e2nesi, Ata\u00e7 yay. \u0130stanbul, 2005.", "\u0130skender Pala, \"K\u0131rk\", D\u0130A. XXV, Ankara, 2002.", "M. Hamdi Yaz\u0131r, Hak Dini Kur'an Dili, \u0130stanbul, 1982.", "M. Zeki Pakal\u0131n, Osmanl\u0131 Tarih Deyimleri ve Terimleri S\u00f6zl\u00fc\u011f\u00fc M.E.B. Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 1993.", "Mehmet Demirci, G\u00f6n\u00fcl D\u00fcnyam\u0131z\u0131 Ayd\u0131nlatanlar, Mavi Yay\u0131nc\u0131l\u0131k, \u0130stanbul, 2005.", "Mehmet Demirci, Sorularla Tasavvuf ve Tarikatler, Damla Yay\u0131nevi, \u0130stanbul, 2004.", "Michaela Mihriban \u00d6zelsel, Halvette 40 G\u00fcn, Kakn\u00fcs Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 2002.", "Muhsin Kalk\u0131\u015f\u0131m, \u015eeyh Galib Div\u00e2n\u0131, Ankara 1994.", "Mustafa Uzun, \"T\u00fcrk Tasavvuf Edebiyat\u0131nda Bir Dua ve Niyaz Tarz\u0131: G\u00fclbank\", Tasavvuf Kitab\u0131 i\u00e7inde, Kitabevi, \u0130stanbul, 2003.", "M\u00fcnire Erdem-Yasemin Akmen, E\u011fitim Psikolojisi, Ankara, 1998.", "Necm\u00fcddin K\u00fcbra, \"Usul\u00fc A\u015fere\", (Tasavvufi Hayat i\u00e7inde), haz. Mustafa Kara, Derg\u00e2h Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 1980.", "Nihad Sami Banarl\u0131, Resimli T\u00fcrk Edebiyat\u0131 Tarihi, M.E.B. Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 1971.", "Re\u015fat \u00d6ng\u00f6ren \"Mevlev\u00eeyye, D\u0130A., XXIX, Ankara, 2004.", "Sel\u00e7uk Erayd\u0131n, \"\u00c7ile\" D\u0130A., \u0130stanbul, 1993.", "Sezai K\u00fc\u00e7\u00fck, \"Mevlev\u00eelerde Manev\u00ee E\u011fitim\", Ke\u015fk\u00fcl Dergisi, say\u0131, 5, \u0130stanbul, 2005.", "S\u00fcleyman Uluda\u011f, \"Halvet\", D\u0130A., XV, \u0130stanbul, 1997.", "S\u00fcleyman Uluda\u011f-Sel\u00e7uk Erayd\u0131n,\"Erba\u00een\", D\u0130A., XI, \u0130stanbul, 1995.", "Tahir Olgun, \u00c7ilehane Mektuplar\u0131, haz\u0131rlayanlar: Cemal Kurnaz-G\u00fclg\u00fcn Eri\u015fen, Ak\u00e7a\u011f yay\u0131nlar\u0131, Ankara, 1995.", "Y\u0131lmaz \u00d6ztuna, B\u00fcy\u00fck T\u00fcrk Musikisi Ansiklopedisi, Ankara, 1990.", "Z\u00fclfikar G\u00fcng\u00f6r, \"Tahiru'l-Mevlev\u00ee\", (Sahabeden G\u00fcn\u00fcm\u00fcze Allah Dostlar\u0131, c. X i\u00e7inde), \u0130stanbul, 1996."]}
format Text
author Demirci, Mehmet
author_facet Demirci, Mehmet
author_sort Demirci, Mehmet
title Bir Eğitim Aracı Olarak Mevlevî Çilesi
title_short Bir Eğitim Aracı Olarak Mevlevî Çilesi
title_full Bir Eğitim Aracı Olarak Mevlevî Çilesi
title_fullStr Bir Eğitim Aracı Olarak Mevlevî Çilesi
title_full_unstemmed Bir Eğitim Aracı Olarak Mevlevî Çilesi
title_sort bir eğitim aracı olarak mevlevî çilesi
publisher Zenodo
publishDate 2007
url https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.3343879
https://zenodo.org/record/3343879
long_lat ENVELOPE(23.951,23.951,71.017,71.017)
ENVELOPE(40.637,40.637,64.896,64.896)
geographic Dua
Pala
geographic_facet Dua
Pala
genre sami
genre_facet sami
op_relation https://zenodo.org/communities/marife
https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.3343878
https://zenodo.org/communities/marife
op_rights Open Access
Creative Commons Attribution Non Commercial 4.0 International
https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/legalcode
cc-by-nc-4.0
info:eu-repo/semantics/openAccess
op_rightsnorm CC-BY-NC
op_doi https://doi.org/10.5281/zenodo.3343879
https://doi.org/10.5281/zenodo.3343878
_version_ 1766187149655277568
spelling ftdatacite:10.5281/zenodo.3343879 2023-05-15T18:14:22+02:00 Bir Eğitim Aracı Olarak Mevlevî Çilesi Demirci, Mehmet 2007 https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.3343879 https://zenodo.org/record/3343879 tr tur Zenodo https://zenodo.org/communities/marife https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.3343878 https://zenodo.org/communities/marife Open Access Creative Commons Attribution Non Commercial 4.0 International https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/legalcode cc-by-nc-4.0 info:eu-repo/semantics/openAccess CC-BY-NC Mevlevilik Çile Hizmet Olgunlaşma Mutfak Matbah Mevlevihane Şeyh Galib Dede Efendi Tahiru'l-Mevlevi. Mawlawiyya Suffering Service Perfection Kitchen Matbah Mawlawihane Sheikh Galib Tahiru'l-Mevlevi Text Journal article article-journal ScholarlyArticle 2007 ftdatacite https://doi.org/10.5281/zenodo.3343879 https://doi.org/10.5281/zenodo.3343878 2021-11-05T12:55:41Z Manevi olgunlaşmanın yolu insanın nefsine, yani aşırı isteklerine savaş aç-masıdır. Bu savaşın uygulamasına Mevlevilikte "çile" denir ve 1001 gün sürer, hiz-metle yapılır. Hizmet, olgun birinin yanında, onun eğitimi altından bulunarak devam eder. Gözlem yoluyla öğrenme, bir model şahsı taklit etme ve örnek alma iyi bir olgunlaşma yöntemidir. Çile müddetince model şahıslardan âdap, erkân ve davranış kuralları öğrenilir Çileye girmek mutfakta başlar. Mutfak (matbah) sadece yemeklerin hazır-lanıp pişirildiği yer değildir. Aynı zamanda Mevlevi dervişlerinin çileye soyunup, ha-zırlanma, yetişme, pişme ve olgunlaşma sürecini geçirdikleri yerdir. Çileye başlayan aday, başta kendisinden önce çileye girmiş olanların hizme-tini seyreder. Daha sonra ayakçı, pazarcı, bulaşıkçı, somatçı, meydancı gibi hizmet-lerde bulunur. Bu arada semâ çıkarır. Ayrıca kabiliyetine göre şiir, edebiyat, musikî, hat gibi güzel sanat alanlarında ilerler. Bu yolculuğu tamamlayanlara ancak hayranlık duyulur. Şeyh Galib, İsmail Dede Efendi, Tahiru'l-Mevlevi gibi bir çok ileri gelen isimler Yenikapı Mevlevihanesi'nde çile çıkarmışlar; en basit hizmetlerden başlayıp sonunda kemale ermişlerdir. The Chila in the Mawlawiyya Order as An Educational Method The way of the spiritual perfection can be described as one's struggle against himself, that is to say, his excessive desires. This struggle is called "çile", suffering or staying away from people and abandonment of wordly desire at least forty days. But in Mawlawiyya, the process of suffering continues for 1001 days and is performed slightly different from other sufi orders. That is performed by various homily services such as working at the kitchen, washing dishes and clothes, etc. The disciple does everything in the process under the guidance of mürşid-i kamil (the enlightened person). It is generally accepted that observation and imitation of a model person is the best way of learning. This way is followed in the period of suffering to teach the disciple the rules, basic principles and the forms of behavior. Introduction to the process begins with working in the kitchen. Kitchen is not a place that meals are cooked, but also a place that Mawlawi dervishes are passing the period of suffering, preparation, training, and reaching to maturity and perfection. The disciple, at the outset, follows and imitates the manner of elder der-vishes. He services there as a servant, washerman, waiter, supervisor of the whirl-ing dervishes during a ritual ceremony. Meanwhile he whirls and trains in the lands of fine arts like poetry, literature, music and caligraphy. It is admired to men who completed this journey. A lot of famous figure like Sheikh Galib, Ismail Dede Efendi and Tahiru'l-Mevlevi had entered the suffering in Yenikapi Mawlawihane. They had started from the basic services, at finally reached to perfection. https://www.marife.org/marife/article/view/397 : Atıf / Cite as: Demirci, Mehmet. "Bir Eğitim Aracı Olarak Mevlevî Çilesi". Marife 7/3 (2007): 105-122. https://doi.org/10.5281/zenodo.3343879. : {"references": ["Abd\u00fclbaki G\u00f6lp\u0131narl\u0131, Mevl\u00e2n\u00e2'dan Sonra Mevlev\u00eelik, \u0130stanbul, 1953.", "Ali Alparslan, \u015eeyh Galib, Ankara, 1988.", "Annemarie Schimmel, Say\u0131lar\u0131n Gizemi, \u00e7ev. Mustafa K\u00fcp\u00fc\u015fo\u011flu, \u0130stanbul, 2000.", "Asaf Halet \u00c7elebi, Mevl\u00e2n\u00e2 ve Mevlev\u00eelik, \u0130stanbul, 1957.", "A\u015f\u00e7\u0131 \u0130brahim Dede, A\u015f\u00e7\u0131 Dede'nin H\u00e2t\u0131ralar\u0131, haz. Mustafa Ko\u00e7-Ey\u00fcp Tanr\u0131verdi, Kitabevi, \u0130stanbul, 2006.", "B\u00e2rih\u00fcd\u00e2 Tanr\u0131korur, \"Bir E\u011fitim Mimarisi: Mevlev\u00ee Matbah-\u0131 \u015eer\u00eefi\", I. Milletleraras\u0131 Mevl\u00e2n\u00e2 Kongresi (Tebli\u011fler), Sel\u00e7uk \u00dcniversitesi, Konya, 1988.", "Barih\u00fcd\u00e2 Tanr\u0131korur, \"Mevlev\u00eeyye\", D\u0130A., XXIX, Ankara, 2004.", "Be\u015fir Ayvazo\u011flu, \"\u015eeyh Galib'in Hayat\u0131\" (\u015eeyh Galib Kitab\u0131 i\u00e7inde, haz. Be\u015fir Ayvazo\u011flu), \u0130stanbul B\u00fcy\u00fck\u015fehir Belediyesi Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul 1995.", "C. T. Morgan, Psikolojiye Giri\u015f, \u00e7ev. Komisyon, Ankara, 1981.", "Hamit Z\u00fcbeyr Ko\u015fay \"Mevlev\u00eelikte Matbah Terbiyesi\", Tasavvuf Kitab\u0131 (haz. Cemil \u00c7ift\u00e7i), Kitabevi yay\u0131n\u0131, \u0130stanbul, 2003.", "Hasibe Maz\u0131o\u011flu, \"Ahmet Remzi Aky\u00fcrek\", D\u0130A., II, \u0130stanbul, 1989.", "Hasibe Maz\u0131o\u011flu, Ahmet Remzi Aky\u00fcrek ve \u015eiirleri, Ankara, 1987.", "Ha\u015fim Karpuz, \"Mevl\u00e2n\u00e2 K\u00fclliyesi\", D\u0130A., XXIX, Ankara, 2004.", "H\u00fcseyin Vass\u00e2f, Sef\u00eene-i Evliy\u00e2, Kitabevi, \u0130stanbul, 2006.", "\u0130htifalci Mehmet Ziya, Yenikap\u0131 Mevlev\u00eeh\u00e2nesi, Ata\u00e7 yay. \u0130stanbul, 2005.", "\u0130skender Pala, \"K\u0131rk\", D\u0130A. XXV, Ankara, 2002.", "M. Hamdi Yaz\u0131r, Hak Dini Kur'an Dili, \u0130stanbul, 1982.", "M. Zeki Pakal\u0131n, Osmanl\u0131 Tarih Deyimleri ve Terimleri S\u00f6zl\u00fc\u011f\u00fc M.E.B. Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 1993.", "Mehmet Demirci, G\u00f6n\u00fcl D\u00fcnyam\u0131z\u0131 Ayd\u0131nlatanlar, Mavi Yay\u0131nc\u0131l\u0131k, \u0130stanbul, 2005.", "Mehmet Demirci, Sorularla Tasavvuf ve Tarikatler, Damla Yay\u0131nevi, \u0130stanbul, 2004.", "Michaela Mihriban \u00d6zelsel, Halvette 40 G\u00fcn, Kakn\u00fcs Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 2002.", "Muhsin Kalk\u0131\u015f\u0131m, \u015eeyh Galib Div\u00e2n\u0131, Ankara 1994.", "Mustafa Uzun, \"T\u00fcrk Tasavvuf Edebiyat\u0131nda Bir Dua ve Niyaz Tarz\u0131: G\u00fclbank\", Tasavvuf Kitab\u0131 i\u00e7inde, Kitabevi, \u0130stanbul, 2003.", "M\u00fcnire Erdem-Yasemin Akmen, E\u011fitim Psikolojisi, Ankara, 1998.", "Necm\u00fcddin K\u00fcbra, \"Usul\u00fc A\u015fere\", (Tasavvufi Hayat i\u00e7inde), haz. Mustafa Kara, Derg\u00e2h Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 1980.", "Nihad Sami Banarl\u0131, Resimli T\u00fcrk Edebiyat\u0131 Tarihi, M.E.B. Yay\u0131nlar\u0131, \u0130stanbul, 1971.", "Re\u015fat \u00d6ng\u00f6ren \"Mevlev\u00eeyye, D\u0130A., XXIX, Ankara, 2004.", "Sel\u00e7uk Erayd\u0131n, \"\u00c7ile\" D\u0130A., \u0130stanbul, 1993.", "Sezai K\u00fc\u00e7\u00fck, \"Mevlev\u00eelerde Manev\u00ee E\u011fitim\", Ke\u015fk\u00fcl Dergisi, say\u0131, 5, \u0130stanbul, 2005.", "S\u00fcleyman Uluda\u011f, \"Halvet\", D\u0130A., XV, \u0130stanbul, 1997.", "S\u00fcleyman Uluda\u011f-Sel\u00e7uk Erayd\u0131n,\"Erba\u00een\", D\u0130A., XI, \u0130stanbul, 1995.", "Tahir Olgun, \u00c7ilehane Mektuplar\u0131, haz\u0131rlayanlar: Cemal Kurnaz-G\u00fclg\u00fcn Eri\u015fen, Ak\u00e7a\u011f yay\u0131nlar\u0131, Ankara, 1995.", "Y\u0131lmaz \u00d6ztuna, B\u00fcy\u00fck T\u00fcrk Musikisi Ansiklopedisi, Ankara, 1990.", "Z\u00fclfikar G\u00fcng\u00f6r, \"Tahiru'l-Mevlev\u00ee\", (Sahabeden G\u00fcn\u00fcm\u00fcze Allah Dostlar\u0131, c. X i\u00e7inde), \u0130stanbul, 1996."]} Text sami DataCite Metadata Store (German National Library of Science and Technology) Dua ENVELOPE(23.951,23.951,71.017,71.017) Pala ENVELOPE(40.637,40.637,64.896,64.896)