Kompleksowe Postepowanie Leczenicze Nowotowrów Gruczołu Sutkowego = Comprehensive Therapeutic Treatments Methods Of Mammary Gland Carcinoma

Mieszkowski Jan, Pastwik Magdalena, Stejbach Karolina, Przybyłowicz Magdalena, Pijankowska Edyta. Kompleksowe postepowanie leczenicze nowotowrów gruczołu sutkowego = Comprehensive therapeutic treatments methods of mammary gland carcinoma. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(7):314-342 . I...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Mieszkowski, Jan, Pastwik, Magdalena, Stejbach, Karolina, Przybyłowicz, Magdalena, Pijankowska, Edyta
Format: Text
Language:unknown
Published: Zenodo 2015
Subjects:
Online Access:https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.20068
https://zenodo.org/record/20068
id ftdatacite:10.5281/zenodo.20068
record_format openpolar
institution Open Polar
collection DataCite Metadata Store (German National Library of Science and Technology)
op_collection_id ftdatacite
language unknown
topic gruczoł sutkowy
kancerogeneza
mammografia
chemioterapia
mastektomia
mammary gland
carcinogenesis
mammography
chemotherapy
mastectomy
spellingShingle gruczoł sutkowy
kancerogeneza
mammografia
chemioterapia
mastektomia
mammary gland
carcinogenesis
mammography
chemotherapy
mastectomy
Mieszkowski, Jan
Pastwik, Magdalena
Stejbach, Karolina
Przybyłowicz, Magdalena
Pijankowska, Edyta
Kompleksowe Postepowanie Leczenicze Nowotowrów Gruczołu Sutkowego = Comprehensive Therapeutic Treatments Methods Of Mammary Gland Carcinoma
topic_facet gruczoł sutkowy
kancerogeneza
mammografia
chemioterapia
mastektomia
mammary gland
carcinogenesis
mammography
chemotherapy
mastectomy
description Mieszkowski Jan, Pastwik Magdalena, Stejbach Karolina, Przybyłowicz Magdalena, Pijankowska Edyta. Kompleksowe postepowanie leczenicze nowotowrów gruczołu sutkowego = Comprehensive therapeutic treatments methods of mammary gland carcinoma. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(7):314-342 . ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.20068 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%287%29%3A314-342 https://pbn.nauka.gov.pl/works/585127 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.20068 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 15.06.2015. Revised 05.07.2015. Accepted: 12.07.2015. KOMPLEKSOWE POSTEPOWANIE LECZENICZE NOWOTOWRÓW GRUCZOŁU SUTKOWEGO Comprehensive therapeutic treatments methods of mammary gland carcinoma Mieszkowski Jan 1 , Pastwik Magdalena 2 , Stejbach Karolina 2 , Przybyłowicz Magdalena 2 , Pijankowska Edyta 2 1. Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska 2. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum w Bydgoszczy Autor do korespondencji: mgr farm. Jan Mieszkowski e-mail mieszkowskijan@gmail.com Słowa kluczowe: gruczoł sutkowy, kancerogeneza, mammografia, chemioterapia, mastektomia. Key words: mammary gland, carcinogenesis, mammography, chemotherapy, mastectomy. Streszczenie: Nowotwory piersi są obecnie najczęściej diagnozowanym nowotworem wśród kobiet na świecie, z liczbą nowo zdiagnozowanych zachorowań w 2012 roku na poziomie 1 670 000 pacjentek. Wśród zgonów z powodu chorób nowotworowych, nowotwór piersi jest pierwszą, w krajach mniej rozwiniętych i drugą (po nowotworach płuc) w krajach rozwiniętych przyczyną zgonów kobiet. W Polsce obserwuje się ciągły wzrost zachorowań na nowotwory piersi. Najczęściej nowotwory piersi wykrywane są u kobiet w wieku 50 - 69 lat, jednak ostatnio obserwowany jest wyraźny wzrost zachorowań u kobiet młodszych. W ostatnim dwudziestoleciu nowe strategie profilaktyczne pozwalają na wykrywanie rozwoju choroby we wczesnym jej stadium, zwiększając znacząco szansę pacjentek na dłuższe życie lub wyzdrowienie. Niezmiennie jednak leczenie nowotworów piersi pozostaje procesem długotrwałym i nie dającym gwarancji na zahamowanie rozwoju zmian chorobowych i wyzdrowienie. Skuteczność terapeutyczna stosowanych metod leczenia jest bardzo zróżnicowana i wymaga każdorazowo indywidualizacji, oraz zastosowania odrębnych strategii leczenia (chirurgia, farmakoterapia, fizjoterapia, psychoterapia), które pozwolą na poprawę ogólnego stanu zdrowia chorego, spowolnienie progresji choroby lub poprawę komfortu życia. Niniejszy artykuł jest próbą usystematyzowania dostępnych metod diagnostyki i terapii nowotworów piersi ze szczególnym skupieniem się na kompleksowym podejściem do problemu klinicznego jakim są nowotwory piersi. Ma to na celu lepszego zrozumienie roli wczesnej diagnostyki w przeciwdziałaniu rozwojowi nowotworów piersi oraz konieczności prowadzenia kompleksowych działań leczniczych (współdziałania metod leczenia z zakresu farmacji, fizjoterapii, psychologii) w terapii tego schorzenia. Summary Breast cancers are now the most commonly diagnosed cancer amongst worldwide women, with the number of newly diagnosed cases 1 670 000 patients (in 2012). Among deaths due to cancer, breast cancer is the first cause of women death in less developed countries and the second (after lung cancer) in developed countries. In Poland continuous increase of breast cancer incidences is being observed. Breast cancers are mostly diagnosed in 50 - 69 years women, but recently the number of breast cancer rates in younger women is increasing. In the last two decades, new prevention strategies allow the detection of the disease development in its early stages, significantly increasing the chance of patients longer life or full recovery. However, the treatment of breast cancer remains a long-term process which not gives a guarantee for the inhibition and recovery. The therapeutic efficacy of therapy methods is very diverse and always requires customization, and uses separate treatment strategies (surgery, pharmacotherapy, physiotherapy, psychotherapy), which will improve patient general health, slowing down the disease progression or improving the quality of life. This article is an attempt to systematize the available diagnosis and treatment methods of breast cancer with a particular focus on a comprehensive approach to this clinical problem. The aim is to better understand the role of early diagnosis in prevention of breast cancer development and the need of a comprehensive approach (interaction of treatments methods in the field of pharmacy, physiotherapy, psychology) in the treatment of this disease. : Mieszkowski Jan, Pastwik Magdalena, Stejbach Karolina, Przybyłowicz Magdalena, Pijankowska Edyta. Kompleksowe postepowanie leczenicze nowotowrów gruczołu sutkowego = Comprehensive therapeutic treatments methods of mammary gland carcinoma. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(7):314-342. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.20068 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%287%29%3A314-342 https://pbn.nauka.gov.pl/works/585127 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.20068 : {"references": ["1.\tSmaga A, Miku\u0142owska M, Komorowska A, i wsp. Rak piersi w Polsce \u2013 leczenie to inwestycja, Warszawa, 2014", "2.\tWHO: GLOBOCAN project 2012: http://globocan.iarc.fr/", "3.\tWojciechowska U, Didkowska J. Zachorowania i zgony na nowotwory z\u0142o\u015bliwe w Polsce. Krajowy Rejestr Nowotwor\u00f3w, Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Sk\u0142odowskiej Curie, ISSN 0867\u20138251, 2011; 5-102.", "http://onkologia.org.pl/raporty/", "4.\tKordek R. Onkologia - podr\u0119cznik dla student\u00f3w i lekarzy, Gda\u0144sk, 2007; 3, 202-231", "5.\tJassem J, Krzakowski M. Rak piersi. Zalecenia post\u0119powania diagnostyczno -terapeutycznego w nowotworach z\u0142o\u015bliwych, Warszawa 2013", "http://www.onkologia.zalecenia.med.pl/", "6.\tJaak Ph. Janssens, Magda Vandeloo \u201eRak piersi: bezpo\u015brednie i po\u015brednie czynniki ryzyka zwi\u0105zane z wiekiem i stylem \u017cycia\u201d, Nowotwory, Journal of Oncology 2009; 59, 3: 159\u2013167", "7.\tNational Cancer Institute \u201eBRCA1 and BRCA2: Cancer Risk and Genetic Testing, http://www.cancer.gov/:", "8.\tJassem J, Krzakowski M. Rak piersi. Praktyczny przewodnik dla lekarzy, wydanie II, : VM Media Sp z o.o, Gda\u0144sk 2014; 8-200", "9.\t Krajowy Rejestr Nowotwor\u00f3w: onkologia.org.pl", "10.\tCentrum Onkologii \u2013 Instytut im. Marii Sk\u0142odowskiej-Curie Oddzia\u0142 w Gliwicach http://www.io.gliwice.pl/dla-pacjenta/podzial-nowotworow;", "11.\tKrzakowski M, Herman K, Jassem J. i wsp. Zalecenia post\u0119powania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach z\u0142o\u015bliwych, cz\u0119\u015b\u0107 I, Via Medica, 2007; 15-435", "12.\tTkaczuk-W\u0142ach J, Sobstyl M, Jakiel G. Rak piersi \u2013 znaczenie profilaktyki pierwotnej i wt\u00f3rnej, Przegl\u0105d Menopauzalny 2012; 4: 343\u2013347", "13.\tGanott MA, Sumkin JH, King JL i wsp. Screening mammography: Do women prefer a higher recall rate given the possibility of earlier detection of cancer? Radiology 2006; 238: 793\u2013800", "14.\tDel Giudice E, Tannenbaum D, Goodwin PJ. Breast self-examination: resistance to change. Can Fam Physician 2005;51: 698\u2013699", "15.\tHabbema JD, Van Oortmarssen GJ, van Putten DJ i wsp. Age-specific reduction in breast cancer mortality by screening: an analysis of the results of the Health Insurance Plan of Greater New York study. J Natl Cancer Inst 1986; 77: 317\u2013320", "16.\tMiller AB, To T, Baines CJ i wsp. Canadian national breast screening study: 1. Breast cancer mortality after 11 to 16 years of follow-up. A randomized screening trial of mammography in women age 40s. Ann Intern Med 2002;137: 305\u2013312", "17.\tMiller AB, To T, Bained CJ i wsp. Canadian national breast screening study: 2. 13-year results of a randomized trial in women aged 50\u201359 years. J Natl Cancer Inst 2000; 92: 1490\u20131499", "18.\tRecommendations on screening for breast cancer in average-risk women aged 40\u201374 years. CMAJ November 22, 2011; 183: 17", "19.\tHumphrey LL, Helfland M, Chan BKS i wsp. Breast cancer screening: a summary of the evidence for the US Preventive Services Task Force. Ann Intern Med 2002;137: 347\u2013360", "20.\tSheppard AJ, Chiarel AM, Marrett LD i wsp. Detection of later stage breast cancer in First Nations women in Ontario, Canada. Can J Public Health 2010; 101: 101\u2013105", "21.\tRang HP, Dale MM, Ritter JM i wsp. Farmakologia. Elsevier Urban&Partner , Wroc\u0142aw 2014; 697-712", "22.\tBrunton LL, Lazo JS, Parker KL. Farmakologia Goodmana & Gilmana. Czelej, Lublin 2007; 1411-1500", "23.\tKostowski W, Herman ZS. Farmakologia Podstawy farmakoterapii. PZWL, Warszawa 2014; 400-444", "24.\tHortobagyi GN. Treatment of breast cancer. NEJM 1998; 974-984", "25.\tHortobagyi GN, Buzdar AU. Current status of adjuvant systemic therapy for primary breast cancer: progress and controversy. CA Cancer J. Clin. 1995; 45: 199-226", "26.\tGoldhirsch A, Valagussa P. Old and new trends in the adjuvant treatment of early breast cancer. Ann. Oncol. 1991; 2: 320-322", "27.\tBeex L. Receptory steroidowe i inne markery tkankowe. W: J. Jassem (red.): Rak sutka. Wydawnictwo Springer PWN, Warszawa 1998;98-117.", "28.\tJordan VC. Tamoxifen (ICI46,474) as a targeted therapy to treat and prevent breast cancer,Br J Pharmacol. 2006;147, 1: 269-276", "29.\tPritchard KI. Current status of adjuvant endocrine therapy for resectable breast cancer. Semin. Oncol. 1987; 14: 23-33", "30.\tManson JE, Hsia J, Johnson KC i wsp. Estrogen plus progestin and the risk of coronary heart disease. N Engl J Med 2003; 349: 523\u2013534", "31.\tBru\u017cewicz S, Wronkowski Z. Chemioterapia i radioterapia, PZWL, Warszawa 2007", "32.\tGiordano SH, Kuo Y-F, Freeman JL i wsp. Risk of cardiac death after adjuvant radiotherapy for breast cancer. J Natl Cancer Inst 2005; 97: 419\u2013424", "33.\tKruszewski WJ. Zasady post\u0119powania chirurgicznego w raku piersi spe\u0142niaj\u0105ce wymogi leczenia onkologicznego oraz umo\u017cliwiaj\u0105ce sprawne przeprowadzenie operacji odtw\u00f3rczej w przypadku amputacji gruczo\u0142u piersiowego. Wsp\u00f3\u0142czesna onkologia 2002: 144-148", "34.\tRy\u015b J, Wysocki WM, Chmielnik E i wsp. Rodzaje operacji wykonywanych u chorych na raka piersi i zasady zabezpieczania materia\u0142u tkankowego do badania histologicznego. Pol. J Pathol. 2009; 3, 1: 20-25", "35.\tInformator dla chorych - Centrum Onkologii Krak\u00f3w. Diagnostyka i leczenie raka piersi. 2011: 13-15", "36.\tPienkowski T, Ja\u015bkiewicz J, Wronkowski Z i wsp.Leczenie raka piersi. S\u0142u\u017cba Zdrowia 2000; 3: 24-26", "37.\tSkokowski J, Jankau J, Renkielska A, Ja\u015bkiewicz J.: 5000 lat krzywej uczenia si\u0119 chirurgii raka piersi. Forum medycyny rodzinnej 2011; 5, 2: 123-129", "38.\tPo\u0142om K, Murawa D, Wasiewicz J, Po\u0142om W, Murawa P.: Rekonstrukcja gruczo\u0142u piersiowego u chorych leczonych z powodu raka piersi. Przegl\u0105d pi\u015bmiennictwa. Wsp\u00f3\u0142czesna Onkologia 2009; 13; 6: 304-308", "39.\tTarkowski R. Miejscowo zaawansowany rak piersi. W: Rak Piersi, J. Kornafel (red.) Centrum Medyczne Kszta\u0142cenia Podyplomowego, Warszawa 2011: 51-60", "40.\tZabucka M, Le\u015bniewska M, Knapp P, Wo\u0142czy\u0144ski S.: Czy mo\u017cna wp\u0142ywa\u0107 na ryzyko wyst\u0105pienia raka piersi? Przegl\u0105d Menopauzalny 2005; 6: 70-75", "41.\tHojan K. Rehabilitacja dla kobiet z rakiem piersi. Rehabilitacja w praktyce 2013; 5: 18-22", "42.\tTch\u00f3rzewska-Korba H. Fizjoterapia w ginekologii i po\u0142o\u017cnictwie. Miejsce fizjoterapii we wsp\u00f3\u0142czesnej ginekologii. Fizjoterapia w leczeniu chorych na raka piersi. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2012: 160-172", "43.\tTch\u00f3rzewska H.: Rehabilitacja psychofizyczna jako integralna cz\u0119\u015b\u0107 leczenia raka piersi. Terapia 1999; 3: 35", "44.\tWo\u017aniewski M. Rehabilitacja chorych na raka piersi. W: Rak Piersi, J. Kornafel (red.) Centrum Medyczne Kszta\u0142cenia Podyplomowego, Warszawa 2011: 159-176", "45.\tSemiglazov VF, Moiseyenko VM, Bavli JL, i wsp. The role of breast self-examination in early breast cancer detection (results of the 5-year USSR/WHO randomized study in Leningrad). Eur J Epidemiol 1992; 8: 498-502.", "46.\tBieda J, B\u0105czyk M, \u0141uczak J. Obrz\u0119k Limfatyczny \u2013 warto\u015b\u0107 diagnostyczna i prognostyczna limfoscyntygrafii dynamicznej ko\u0144czyn g\u00f3rnych u pacjentek po mastektomii. Polska Medycyna Paliatywna 2003; 2, 2: 81-85", "47.\tB\u0105k-Sosnowska M, Oleszko K, Skrzypulec-Plinta V. Adaptacja psychologiczna dojrza\u0142ych kobiet w pierwszych dobach po zabiegu mastektomii. Przegl\u0105d Menopauzalny 2013; 2: 120-124", "48.\tTch\u00f3rzewska-Korba H. Fizjoterapia w ginekologii i po\u0142o\u017cnictwie. Miejsce fizjoterapii we wsp\u00f3\u0142czesnej ginekologii. Fizjoterapia w leczeniu chorych na raka piersi. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2012: 160-172", "49.\tSzadowska-Szlachetka Z, Stanis\u0142awek A, Charzy\u0144ska-Gula M i wsp. R\u00f3\u017cnice w jako\u015bci \u017cycia kobiet przed rekonstrukcj\u0105 i po rekonstrukcji piersi mierzone skal\u0105 EORTC QLQ-C 30 i EORTC QLQ-BR 23. Przegl\u0105d Menopauzalny 2013; 3: 254-259", "50.\tHojan K. Rehabilitacja dla kobiet z rakiem piersi. Rehabilitacja w praktyce 2013; 5: 18-22", "51.\tKosmala J. Duchowe wsparcie. Charaktery 2009; 2: 22-23", "52.\tOgi\u0144ska \u2013 Bulik N, Kozak G. Akceptacja choroby jako wyznacznik radzenia sobie z chorob\u0105 nowotworow\u0105 u pacjent\u00f3w opieki paliatywnej. Psychoonkologia 2002; 6, 1: 21 \u2013 25", "53.\tNowicki A, Nikiel M. Operacje odtw\u00f3rcze piersi, ocena satysfakcji pacjentek. Wsp\u00f3\u0142czesna Onkologia 2006;10, 2: 45-50", "54.\tPo\u0142om K, Murawa D, Wasiewicz J i wsp. Rekonstrukcja gruczo\u0142u piersiowego u chorych leczonych z powodu raka piersi. Przegl\u0105d pi\u015bmiennictwa. Wsp\u00f3\u0142czesna Onkologia 2009; 13; 6: 304-308", "55.\tTowpik E, Mazur S, Witnicki T i wsp. Operacje odtw\u00f3rcze piersi po mastektomii. Terapia 1999; 3", "56.\tMatkowski R. Leczenie chirurgiczne: przedoperacyjna lokalizacja zmian, leczenie oszcz\u0119dzaj\u0105ce a mastektomia. W\u0119ze\u0142 wartowniczy. Zabiegi rekonstrukcyjne. W: Rak Piersi, J. Kornafel (red.) Centrum Medyczne Kszta\u0142cenia Podyplomowego, Warszawa 2011: 61-76", "57.\tTch\u00f3rzewska H.: Rehabilitacja kobiet leczonych z powodu raka piersi. Poradnik. Federacja Stowarzysze\u0144 Amazonki, Warszawa 2007: 10-11"]}
format Text
author Mieszkowski, Jan
Pastwik, Magdalena
Stejbach, Karolina
Przybyłowicz, Magdalena
Pijankowska, Edyta
author_facet Mieszkowski, Jan
Pastwik, Magdalena
Stejbach, Karolina
Przybyłowicz, Magdalena
Pijankowska, Edyta
author_sort Mieszkowski, Jan
title Kompleksowe Postepowanie Leczenicze Nowotowrów Gruczołu Sutkowego = Comprehensive Therapeutic Treatments Methods Of Mammary Gland Carcinoma
title_short Kompleksowe Postepowanie Leczenicze Nowotowrów Gruczołu Sutkowego = Comprehensive Therapeutic Treatments Methods Of Mammary Gland Carcinoma
title_full Kompleksowe Postepowanie Leczenicze Nowotowrów Gruczołu Sutkowego = Comprehensive Therapeutic Treatments Methods Of Mammary Gland Carcinoma
title_fullStr Kompleksowe Postepowanie Leczenicze Nowotowrów Gruczołu Sutkowego = Comprehensive Therapeutic Treatments Methods Of Mammary Gland Carcinoma
title_full_unstemmed Kompleksowe Postepowanie Leczenicze Nowotowrów Gruczołu Sutkowego = Comprehensive Therapeutic Treatments Methods Of Mammary Gland Carcinoma
title_sort kompleksowe postepowanie leczenicze nowotowrów gruczołu sutkowego = comprehensive therapeutic treatments methods of mammary gland carcinoma
publisher Zenodo
publishDate 2015
url https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.20068
https://zenodo.org/record/20068
long_lat ENVELOPE(-62.833,-62.833,-65.100,-65.100)
ENVELOPE(35.367,35.367,62.500,62.500)
ENVELOPE(136.518,136.518,66.608,66.608)
ENVELOPE(27.500,27.500,67.100,67.100)
ENVELOPE(18.857,18.857,69.117,69.117)
geographic Canada
Goodwin
Korba
Lazo
Polska
Roli
geographic_facet Canada
Goodwin
Korba
Lazo
Polska
Roli
genre First Nations
genre_facet First Nations
op_rights Open Access
Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0
info:eu-repo/semantics/openAccess
op_rightsnorm CC-BY-NC-SA
op_doi https://doi.org/10.5281/zenodo.20068
_version_ 1766003197896294400
spelling ftdatacite:10.5281/zenodo.20068 2023-05-15T16:17:21+02:00 Kompleksowe Postepowanie Leczenicze Nowotowrów Gruczołu Sutkowego = Comprehensive Therapeutic Treatments Methods Of Mammary Gland Carcinoma Mieszkowski, Jan Pastwik, Magdalena Stejbach, Karolina Przybyłowicz, Magdalena Pijankowska, Edyta 2015 https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.20068 https://zenodo.org/record/20068 unknown Zenodo Open Access Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0 info:eu-repo/semantics/openAccess CC-BY-NC-SA gruczoł sutkowy kancerogeneza mammografia chemioterapia mastektomia mammary gland carcinogenesis mammography chemotherapy mastectomy Text Journal article article-journal ScholarlyArticle 2015 ftdatacite https://doi.org/10.5281/zenodo.20068 2021-11-05T12:55:41Z Mieszkowski Jan, Pastwik Magdalena, Stejbach Karolina, Przybyłowicz Magdalena, Pijankowska Edyta. Kompleksowe postepowanie leczenicze nowotowrów gruczołu sutkowego = Comprehensive therapeutic treatments methods of mammary gland carcinoma. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(7):314-342 . ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.20068 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%287%29%3A314-342 https://pbn.nauka.gov.pl/works/585127 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.20068 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 15.06.2015. Revised 05.07.2015. Accepted: 12.07.2015. KOMPLEKSOWE POSTEPOWANIE LECZENICZE NOWOTOWRÓW GRUCZOŁU SUTKOWEGO Comprehensive therapeutic treatments methods of mammary gland carcinoma Mieszkowski Jan 1 , Pastwik Magdalena 2 , Stejbach Karolina 2 , Przybyłowicz Magdalena 2 , Pijankowska Edyta 2 1. Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska 2. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum w Bydgoszczy Autor do korespondencji: mgr farm. Jan Mieszkowski e-mail mieszkowskijan@gmail.com Słowa kluczowe: gruczoł sutkowy, kancerogeneza, mammografia, chemioterapia, mastektomia. Key words: mammary gland, carcinogenesis, mammography, chemotherapy, mastectomy. Streszczenie: Nowotwory piersi są obecnie najczęściej diagnozowanym nowotworem wśród kobiet na świecie, z liczbą nowo zdiagnozowanych zachorowań w 2012 roku na poziomie 1 670 000 pacjentek. Wśród zgonów z powodu chorób nowotworowych, nowotwór piersi jest pierwszą, w krajach mniej rozwiniętych i drugą (po nowotworach płuc) w krajach rozwiniętych przyczyną zgonów kobiet. W Polsce obserwuje się ciągły wzrost zachorowań na nowotwory piersi. Najczęściej nowotwory piersi wykrywane są u kobiet w wieku 50 - 69 lat, jednak ostatnio obserwowany jest wyraźny wzrost zachorowań u kobiet młodszych. W ostatnim dwudziestoleciu nowe strategie profilaktyczne pozwalają na wykrywanie rozwoju choroby we wczesnym jej stadium, zwiększając znacząco szansę pacjentek na dłuższe życie lub wyzdrowienie. Niezmiennie jednak leczenie nowotworów piersi pozostaje procesem długotrwałym i nie dającym gwarancji na zahamowanie rozwoju zmian chorobowych i wyzdrowienie. Skuteczność terapeutyczna stosowanych metod leczenia jest bardzo zróżnicowana i wymaga każdorazowo indywidualizacji, oraz zastosowania odrębnych strategii leczenia (chirurgia, farmakoterapia, fizjoterapia, psychoterapia), które pozwolą na poprawę ogólnego stanu zdrowia chorego, spowolnienie progresji choroby lub poprawę komfortu życia. Niniejszy artykuł jest próbą usystematyzowania dostępnych metod diagnostyki i terapii nowotworów piersi ze szczególnym skupieniem się na kompleksowym podejściem do problemu klinicznego jakim są nowotwory piersi. Ma to na celu lepszego zrozumienie roli wczesnej diagnostyki w przeciwdziałaniu rozwojowi nowotworów piersi oraz konieczności prowadzenia kompleksowych działań leczniczych (współdziałania metod leczenia z zakresu farmacji, fizjoterapii, psychologii) w terapii tego schorzenia. Summary Breast cancers are now the most commonly diagnosed cancer amongst worldwide women, with the number of newly diagnosed cases 1 670 000 patients (in 2012). Among deaths due to cancer, breast cancer is the first cause of women death in less developed countries and the second (after lung cancer) in developed countries. In Poland continuous increase of breast cancer incidences is being observed. Breast cancers are mostly diagnosed in 50 - 69 years women, but recently the number of breast cancer rates in younger women is increasing. In the last two decades, new prevention strategies allow the detection of the disease development in its early stages, significantly increasing the chance of patients longer life or full recovery. However, the treatment of breast cancer remains a long-term process which not gives a guarantee for the inhibition and recovery. The therapeutic efficacy of therapy methods is very diverse and always requires customization, and uses separate treatment strategies (surgery, pharmacotherapy, physiotherapy, psychotherapy), which will improve patient general health, slowing down the disease progression or improving the quality of life. This article is an attempt to systematize the available diagnosis and treatment methods of breast cancer with a particular focus on a comprehensive approach to this clinical problem. The aim is to better understand the role of early diagnosis in prevention of breast cancer development and the need of a comprehensive approach (interaction of treatments methods in the field of pharmacy, physiotherapy, psychology) in the treatment of this disease. : Mieszkowski Jan, Pastwik Magdalena, Stejbach Karolina, Przybyłowicz Magdalena, Pijankowska Edyta. Kompleksowe postepowanie leczenicze nowotowrów gruczołu sutkowego = Comprehensive therapeutic treatments methods of mammary gland carcinoma. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(7):314-342. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.20068 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%287%29%3A314-342 https://pbn.nauka.gov.pl/works/585127 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.20068 : {"references": ["1.\tSmaga A, Miku\u0142owska M, Komorowska A, i wsp. Rak piersi w Polsce \u2013 leczenie to inwestycja, Warszawa, 2014", "2.\tWHO: GLOBOCAN project 2012: http://globocan.iarc.fr/", "3.\tWojciechowska U, Didkowska J. Zachorowania i zgony na nowotwory z\u0142o\u015bliwe w Polsce. Krajowy Rejestr Nowotwor\u00f3w, Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Sk\u0142odowskiej Curie, ISSN 0867\u20138251, 2011; 5-102.", "http://onkologia.org.pl/raporty/", "4.\tKordek R. Onkologia - podr\u0119cznik dla student\u00f3w i lekarzy, Gda\u0144sk, 2007; 3, 202-231", "5.\tJassem J, Krzakowski M. Rak piersi. Zalecenia post\u0119powania diagnostyczno -terapeutycznego w nowotworach z\u0142o\u015bliwych, Warszawa 2013", "http://www.onkologia.zalecenia.med.pl/", "6.\tJaak Ph. Janssens, Magda Vandeloo \u201eRak piersi: bezpo\u015brednie i po\u015brednie czynniki ryzyka zwi\u0105zane z wiekiem i stylem \u017cycia\u201d, Nowotwory, Journal of Oncology 2009; 59, 3: 159\u2013167", "7.\tNational Cancer Institute \u201eBRCA1 and BRCA2: Cancer Risk and Genetic Testing, http://www.cancer.gov/:", "8.\tJassem J, Krzakowski M. Rak piersi. Praktyczny przewodnik dla lekarzy, wydanie II, : VM Media Sp z o.o, Gda\u0144sk 2014; 8-200", "9.\t Krajowy Rejestr Nowotwor\u00f3w: onkologia.org.pl", "10.\tCentrum Onkologii \u2013 Instytut im. Marii Sk\u0142odowskiej-Curie Oddzia\u0142 w Gliwicach http://www.io.gliwice.pl/dla-pacjenta/podzial-nowotworow;", "11.\tKrzakowski M, Herman K, Jassem J. i wsp. Zalecenia post\u0119powania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach z\u0142o\u015bliwych, cz\u0119\u015b\u0107 I, Via Medica, 2007; 15-435", "12.\tTkaczuk-W\u0142ach J, Sobstyl M, Jakiel G. Rak piersi \u2013 znaczenie profilaktyki pierwotnej i wt\u00f3rnej, Przegl\u0105d Menopauzalny 2012; 4: 343\u2013347", "13.\tGanott MA, Sumkin JH, King JL i wsp. Screening mammography: Do women prefer a higher recall rate given the possibility of earlier detection of cancer? Radiology 2006; 238: 793\u2013800", "14.\tDel Giudice E, Tannenbaum D, Goodwin PJ. Breast self-examination: resistance to change. Can Fam Physician 2005;51: 698\u2013699", "15.\tHabbema JD, Van Oortmarssen GJ, van Putten DJ i wsp. Age-specific reduction in breast cancer mortality by screening: an analysis of the results of the Health Insurance Plan of Greater New York study. J Natl Cancer Inst 1986; 77: 317\u2013320", "16.\tMiller AB, To T, Baines CJ i wsp. Canadian national breast screening study: 1. Breast cancer mortality after 11 to 16 years of follow-up. A randomized screening trial of mammography in women age 40s. Ann Intern Med 2002;137: 305\u2013312", "17.\tMiller AB, To T, Bained CJ i wsp. Canadian national breast screening study: 2. 13-year results of a randomized trial in women aged 50\u201359 years. J Natl Cancer Inst 2000; 92: 1490\u20131499", "18.\tRecommendations on screening for breast cancer in average-risk women aged 40\u201374 years. CMAJ November 22, 2011; 183: 17", "19.\tHumphrey LL, Helfland M, Chan BKS i wsp. Breast cancer screening: a summary of the evidence for the US Preventive Services Task Force. Ann Intern Med 2002;137: 347\u2013360", "20.\tSheppard AJ, Chiarel AM, Marrett LD i wsp. Detection of later stage breast cancer in First Nations women in Ontario, Canada. Can J Public Health 2010; 101: 101\u2013105", "21.\tRang HP, Dale MM, Ritter JM i wsp. Farmakologia. Elsevier Urban&Partner , Wroc\u0142aw 2014; 697-712", "22.\tBrunton LL, Lazo JS, Parker KL. Farmakologia Goodmana & Gilmana. Czelej, Lublin 2007; 1411-1500", "23.\tKostowski W, Herman ZS. Farmakologia Podstawy farmakoterapii. PZWL, Warszawa 2014; 400-444", "24.\tHortobagyi GN. Treatment of breast cancer. NEJM 1998; 974-984", "25.\tHortobagyi GN, Buzdar AU. Current status of adjuvant systemic therapy for primary breast cancer: progress and controversy. CA Cancer J. Clin. 1995; 45: 199-226", "26.\tGoldhirsch A, Valagussa P. Old and new trends in the adjuvant treatment of early breast cancer. Ann. Oncol. 1991; 2: 320-322", "27.\tBeex L. Receptory steroidowe i inne markery tkankowe. W: J. Jassem (red.): Rak sutka. Wydawnictwo Springer PWN, Warszawa 1998;98-117.", "28.\tJordan VC. Tamoxifen (ICI46,474) as a targeted therapy to treat and prevent breast cancer,Br J Pharmacol. 2006;147, 1: 269-276", "29.\tPritchard KI. Current status of adjuvant endocrine therapy for resectable breast cancer. Semin. Oncol. 1987; 14: 23-33", "30.\tManson JE, Hsia J, Johnson KC i wsp. Estrogen plus progestin and the risk of coronary heart disease. N Engl J Med 2003; 349: 523\u2013534", "31.\tBru\u017cewicz S, Wronkowski Z. Chemioterapia i radioterapia, PZWL, Warszawa 2007", "32.\tGiordano SH, Kuo Y-F, Freeman JL i wsp. Risk of cardiac death after adjuvant radiotherapy for breast cancer. J Natl Cancer Inst 2005; 97: 419\u2013424", "33.\tKruszewski WJ. Zasady post\u0119powania chirurgicznego w raku piersi spe\u0142niaj\u0105ce wymogi leczenia onkologicznego oraz umo\u017cliwiaj\u0105ce sprawne przeprowadzenie operacji odtw\u00f3rczej w przypadku amputacji gruczo\u0142u piersiowego. Wsp\u00f3\u0142czesna onkologia 2002: 144-148", "34.\tRy\u015b J, Wysocki WM, Chmielnik E i wsp. Rodzaje operacji wykonywanych u chorych na raka piersi i zasady zabezpieczania materia\u0142u tkankowego do badania histologicznego. Pol. J Pathol. 2009; 3, 1: 20-25", "35.\tInformator dla chorych - Centrum Onkologii Krak\u00f3w. Diagnostyka i leczenie raka piersi. 2011: 13-15", "36.\tPienkowski T, Ja\u015bkiewicz J, Wronkowski Z i wsp.Leczenie raka piersi. S\u0142u\u017cba Zdrowia 2000; 3: 24-26", "37.\tSkokowski J, Jankau J, Renkielska A, Ja\u015bkiewicz J.: 5000 lat krzywej uczenia si\u0119 chirurgii raka piersi. Forum medycyny rodzinnej 2011; 5, 2: 123-129", "38.\tPo\u0142om K, Murawa D, Wasiewicz J, Po\u0142om W, Murawa P.: Rekonstrukcja gruczo\u0142u piersiowego u chorych leczonych z powodu raka piersi. Przegl\u0105d pi\u015bmiennictwa. Wsp\u00f3\u0142czesna Onkologia 2009; 13; 6: 304-308", "39.\tTarkowski R. Miejscowo zaawansowany rak piersi. W: Rak Piersi, J. Kornafel (red.) Centrum Medyczne Kszta\u0142cenia Podyplomowego, Warszawa 2011: 51-60", "40.\tZabucka M, Le\u015bniewska M, Knapp P, Wo\u0142czy\u0144ski S.: Czy mo\u017cna wp\u0142ywa\u0107 na ryzyko wyst\u0105pienia raka piersi? Przegl\u0105d Menopauzalny 2005; 6: 70-75", "41.\tHojan K. Rehabilitacja dla kobiet z rakiem piersi. Rehabilitacja w praktyce 2013; 5: 18-22", "42.\tTch\u00f3rzewska-Korba H. Fizjoterapia w ginekologii i po\u0142o\u017cnictwie. Miejsce fizjoterapii we wsp\u00f3\u0142czesnej ginekologii. Fizjoterapia w leczeniu chorych na raka piersi. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2012: 160-172", "43.\tTch\u00f3rzewska H.: Rehabilitacja psychofizyczna jako integralna cz\u0119\u015b\u0107 leczenia raka piersi. Terapia 1999; 3: 35", "44.\tWo\u017aniewski M. Rehabilitacja chorych na raka piersi. W: Rak Piersi, J. Kornafel (red.) Centrum Medyczne Kszta\u0142cenia Podyplomowego, Warszawa 2011: 159-176", "45.\tSemiglazov VF, Moiseyenko VM, Bavli JL, i wsp. The role of breast self-examination in early breast cancer detection (results of the 5-year USSR/WHO randomized study in Leningrad). Eur J Epidemiol 1992; 8: 498-502.", "46.\tBieda J, B\u0105czyk M, \u0141uczak J. Obrz\u0119k Limfatyczny \u2013 warto\u015b\u0107 diagnostyczna i prognostyczna limfoscyntygrafii dynamicznej ko\u0144czyn g\u00f3rnych u pacjentek po mastektomii. Polska Medycyna Paliatywna 2003; 2, 2: 81-85", "47.\tB\u0105k-Sosnowska M, Oleszko K, Skrzypulec-Plinta V. Adaptacja psychologiczna dojrza\u0142ych kobiet w pierwszych dobach po zabiegu mastektomii. Przegl\u0105d Menopauzalny 2013; 2: 120-124", "48.\tTch\u00f3rzewska-Korba H. Fizjoterapia w ginekologii i po\u0142o\u017cnictwie. Miejsce fizjoterapii we wsp\u00f3\u0142czesnej ginekologii. Fizjoterapia w leczeniu chorych na raka piersi. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2012: 160-172", "49.\tSzadowska-Szlachetka Z, Stanis\u0142awek A, Charzy\u0144ska-Gula M i wsp. R\u00f3\u017cnice w jako\u015bci \u017cycia kobiet przed rekonstrukcj\u0105 i po rekonstrukcji piersi mierzone skal\u0105 EORTC QLQ-C 30 i EORTC QLQ-BR 23. Przegl\u0105d Menopauzalny 2013; 3: 254-259", "50.\tHojan K. Rehabilitacja dla kobiet z rakiem piersi. Rehabilitacja w praktyce 2013; 5: 18-22", "51.\tKosmala J. Duchowe wsparcie. Charaktery 2009; 2: 22-23", "52.\tOgi\u0144ska \u2013 Bulik N, Kozak G. Akceptacja choroby jako wyznacznik radzenia sobie z chorob\u0105 nowotworow\u0105 u pacjent\u00f3w opieki paliatywnej. Psychoonkologia 2002; 6, 1: 21 \u2013 25", "53.\tNowicki A, Nikiel M. Operacje odtw\u00f3rcze piersi, ocena satysfakcji pacjentek. Wsp\u00f3\u0142czesna Onkologia 2006;10, 2: 45-50", "54.\tPo\u0142om K, Murawa D, Wasiewicz J i wsp. Rekonstrukcja gruczo\u0142u piersiowego u chorych leczonych z powodu raka piersi. Przegl\u0105d pi\u015bmiennictwa. Wsp\u00f3\u0142czesna Onkologia 2009; 13; 6: 304-308", "55.\tTowpik E, Mazur S, Witnicki T i wsp. Operacje odtw\u00f3rcze piersi po mastektomii. Terapia 1999; 3", "56.\tMatkowski R. Leczenie chirurgiczne: przedoperacyjna lokalizacja zmian, leczenie oszcz\u0119dzaj\u0105ce a mastektomia. W\u0119ze\u0142 wartowniczy. Zabiegi rekonstrukcyjne. W: Rak Piersi, J. Kornafel (red.) Centrum Medyczne Kszta\u0142cenia Podyplomowego, Warszawa 2011: 61-76", "57.\tTch\u00f3rzewska H.: Rehabilitacja kobiet leczonych z powodu raka piersi. Poradnik. Federacja Stowarzysze\u0144 Amazonki, Warszawa 2007: 10-11"]} Text First Nations DataCite Metadata Store (German National Library of Science and Technology) Canada Goodwin ENVELOPE(-62.833,-62.833,-65.100,-65.100) Korba ENVELOPE(35.367,35.367,62.500,62.500) Lazo ENVELOPE(136.518,136.518,66.608,66.608) Polska ENVELOPE(27.500,27.500,67.100,67.100) Roli ENVELOPE(18.857,18.857,69.117,69.117)