Morfogeneza dolinki denudacyjno-erozyjnej koło Mazowa (dolina Wieprzy) : Morphogenesis of the denudation-erosion valley near Mazów (Wieprza River Valley)

• Main Author: Tylman, Iwona
• Format: Text
• Language: Polish
• Published: Słupskie Prace Geograficzne, Nr 8 (2011), 109-128 2011
• Subjects: FOS Natural sciences; permafrost
• Online Access: https://dx.doi.org/10.34858/spg.8.2011.009; https://spg.apsl.edu.pl/baza/wydawn/spg08/tylman.pdf

Na podstawie badań terenowych przeprowadzonych w niewielkiej dolince denudacyjno- erozyjnej, położonej w środkowym biegu doliny Wieprzy, autorka analizowała przyczyny, które doprowadziły do jej powstania. Badania umożliwiły wyróżnienie etapów rozwoju badanej formy, wykształcenia litologicznego i parametrów morfometrycznych. Dodatkowo określona została rola działalności antropogenicznej, która w niewielkim stopniu przyczyniła się do przekształceń dolinki. Początek rozwoju badanej formy można wskazać na późny plejstocen. Głównymi czynnikami przyczyniającymi się do jej powstania były procesy denudacyjne i erozyjne. Zależnie od panujących warunków klimatycznych, zmieniały one swoją intensywność. Wiek osadów aluwialno-deluwialnych wypełniających dno dolinki datuje się na ponad 600 lat (1410±70). : The author based on field research conducted in a small denudation-erosion valley located in the middle course of the valley Wieprza, finding the causes that led to it’s creation. The valley is located in an area with juvenile landscape. The research allowed to determine morphometric parameters, lithological structure and award stages of development the test forms. Also determined the impact of anthropogenic activities, which in recent times to a small extent contributed to the transformation valley. The study of denudation-erosion valley, like other forms of this type, was probably in the Late Pleistocene, in the Oldest Dryas (Churska 1965, Maruszczak 1968, Marsz 1995, Florek 1994, 2004, Majewski 2008). One of the main processes of initiating the formation of this form was the activity of water flowing over the surface area. This has led to more intensive then leaching and mass movements (Klatkowa 1965). In warmer periods have predominate an erosional active, which owes it’s intense activity occurring long-term permafrost. With soil flow and flushing must involve partial regression slopes, and filling in valleys slope sediments, as a consequence of shallowing, while throwing sediment erosion (Majewski 2008). The transition to the Holocene temperate climate led to the production hydrological balance, similar to the modernity. The slope processes continued apace with the advent of man, but anthropogenic activity contributed only minor changes, mainly in the area of erosion cut. Provided valuable tree trunks, discovered in the sediments filling the valley bottom. They were radiocarbon dates (1410±70 years). This brings the beginning of the period of the formation of aluvial-deluvial sediments. : Nr 8 (2011): Słupskie Prace Geograficzne, 109-128