Η επίδραση του κλιματικού φαινομένου της πολυδεκαετούς ταλάντωσης του Ατλαντικού (Atlantic Multidecadal Oscillation, AMO) στα πελαγικά ψάρια της Μεσογείου θάλασσας

• Main Author: Ζηκίδου, Χριστίνα Διαμαντή
• Format: Text
• Language: Greek
• Published: Aristotle University of Thessaloniki 2015
• Subjects: πολυδεκαετής ταλάντωση του Ατλαντικού; απλή γραμμική συσχέτιση; εκφορτώσεις; μικρά και μεσαία πελαγικά ψάρια; υποπεριοχές Μεσογείου; Atlantic Multidecadal Oscillation; simple linear correlation; landings; small and medium pelagic fishes; sub-areas of Mediterranean Sea; North Atlantic
• Online Access: https://dx.doi.org/10.26262/heal.auth.ir.136249; https://ikee.lib.auth.gr/record/136249

Η πολυδεκαετής ταλάντωση του Ατλαντικού (Atlantic Multidecadal Oscillation, AMO) ορίζεται ως η αποκλίνουσα, δεκαετής τρέχουσα μέση τιμή των ανωμαλιών της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας στο Βόρειο Ατλαντικό και περιγράφει την ταλάντωση εναλασσόμενων ψυχρών και θερμών περιόδων του Βόρειου Ατλαντικού. Το AMO ασκεί μεγάλη επιρροή στα θαλάσσια οικοσυστήματα και στους πληθυσμούς των ψαριών όχι μόνο στην περιοχή του Βόρειου Ατλαντικού αλλά και στη Μεσόγειο Θάλασσα. Στη συγκεκριμένη εργασία, εκτιμήθηκε η απλή γραμμική συσχέτιση του AMO και των εκφορτώσεων τεσσάρων μικρών πελαγικών ψαριών, του γαύρου (Engraulis encrasicolus), της σαρδέλας (Sardina pilchardus), της φρίσσας (Sardinella aurita) και της παπαλίνας (Sprattus sprattus) καθώς και τεσσάρων μεσαίων πελαγικών ψαριών, του κολιού (Scomber japonicus), του σκουμπριού (Scomber scombrus), του ασπροσαύριδου (Trachurus mediterraneus) και του γκριζοσαύριδου (Trachurus trachurus), στις υποπεριοχές της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας (Περιοχή 37) (σύμφωνα με τη διαίρεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, FAO), για το χρονικό διάστημα 1970 – 2010, για να εξεταστεί αν και πώς επιδρά το κλιματικό φαινόμενο AMO στα μικρά και μεσαία πελαγικά ψάρια της περιοχής. Ο γαύρος επηρεάζεται περισσότερο από το AMO σε σχέση με τα υπόλοιπα ψάρια που εξετάζονται στην παρούσα εργασία. Σε αντίθεση με τα άλλα μικρά πελαγικά ψάρια, η παπαλίνα δε συσχετίζεται τόσο καλά με το ΑΜΟ. Επίσης, τα μικρά πελαγικά ψάρια επηρεάζονται περισσότερο από το AMO, σε σχέση με τα μεσαία πελαγικά ψάρια στις υποπεριοχές της Μεσογείου καθώς ανταποκρίνονται πιο γρήγορα στις κλιματικές αλλαγές. Ακόμη, στα μέσα της δεκαετίας του 1990, όταν ξεκινάει η θετική φάση του AMO και συγχρόνως σημειώνονται μεγάλες αλλαγές σε αρκετά κλιματικά φαινόμενα, διακρίνονται έντονες μεταβολές των εκφορτώσεων των μικρών και μεσαίων πελαγικών ψαριών. : AMO (Atlantic Multidecadal Oscillation) is defined as the de-trended, ten-year running mean of North Atlantic sea surface temperature anomalies and it describes the multidecadal oscillation of alternating warm and cold periods of the North Atlantic. AMO affects the marine ecosystems and the fish populations, not only in the area of North Atlantic but also in the area of Mediterranean Sea. In this study, AMO was correlated with the landings of four small pelagic fishes (european anchovy Engraulis encrasicolus, european pilchard Sardina pilchardus, round sardinella Sardinella aurita, european sprat Sprattus sprattus) and four medium pelagic fishes (chub mackerel Scomber japonicus, atlantic mackerel Scomber scombrus, mediterranean horse mackerel Trachurus mediterraneus, atlantic horse mackerel Trachurus trachurus), in the sub-areas of Mediterranean and Black Sea (Major Fishing Area 37) (according to the division of Food and Agriculture Organization of the United Nations, FAO), for the period 1970 – 2010, in order to examine whether this phenomenon affects the species in the sub-areas of Mediterranean Sea. AMO mostly affects the european anchovy, compared to the other fishes of this work. In contrast to the other small pelagic species, european sprat dynamics do not seem to be well correlated with AMO. Furthermore, AMO affects the small pelagic fishes more than the medium pelagic fishes, as they respond more dramatically to climate change. Moreover, in the mid-1990s, when AMO index surged upwards and complex changes of climatic phenomena were reported, some rather drastic changes in the landings of small and medium pelagic fishes, also, took place.