Buğday'da Fusarium kökboğazı çürüklüğü hastalığına karşı dayanıklıığın klasik ve moleküler yöntemler ile belirlenmesi

• Main Author: Özdemir, Fatih
• Other Authors: Erkılıç, Ali, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı
• Format: Doctoral or Postdoctoral Thesis
• Language: Turkish
• Published: Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü 2014
• Subjects: Buğday; Fusarium culmorum; Fusarium pseudograminearum; Dayanıklılık; Q-PCR; Wheat; Fusarium pseudograminarium; Resistance; Burbot
• Online Access: https://hdl.handle.net/20.500.12605/30977; http://library.cu.edu.tr/tezler/10259.pdf

TEZ10259 Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2014. Kaynakça (s. 79-85) var. xiii, 87 s. : res. (bzs. rnk.), tablo 29 cm. Bu çalışmada, tarla ve sera koşullarında kökboğazı çürüklüğü hastalığına (Fusarium culmorum) karşı dayanıklı buğday hatlarının belirlenmesi, dayanıklılık durumu bilinen buğday hat ve çeşitlerinde fide döneminde fungal DNA miktarı ile kökboğazı değerlendirmesi arasındaki ilişkinin araştırılarak bitkilerin dayanıklılık durumlarının belirlenebilirliğinin ve ıslahta kullanılabilirliğinin araştırılması amaçlanmıştır. Bunun yanında kökboğazı çürüklüğü etmenlerinin gelişiminin ve bitkide olabilecek değişimlerin belirlenmesi çalışmaları da yürütülmüştür. Yapılan çalışmalar sonucunda, tarla ve sera değerlendirmelerinde dayanıklı kontrol olarak kullanılan 2-49, Sunco ve Altay-2000 gibi çeşitler ile aynı düzeyde veya daha dayanıklı Burbot-6, CT000161 ve CT980872 gibi ümitvar hatlar elde edilmiştir. Diğer taraftan Fusarium culmorum’un bitki boyu üzerine Fusarium pseudograminearum’a göre daha fazla etki yaptığı belirlenmiş olup, bitkideki fungal DNA miktarı ile kökboğazı değerlendirmeleri arasında açık bir ilişki bulunmamıştır. Burada bitkilerin funguslara karşı gösterdikleri reaksiyonlara (Dayanıklı, Tolerant, Hassas) göre fungus DNA miktarının değişkenlik gösterdiği belirlenmiş, fungal DNA miktarının kökboğazı çürüklüğü ile beraber değerlendirilmesi halinde çok fazla sayıda materyal içeren dayanıklılık ıslahı programlarında kullanılabilir bir metod olduğu sonucuna varılmıştır. Bu çalışma çerçevesinde elde edilen dayanıklı hat veya çeşitlerin ıslah programlarında kullanılması ile buğday alanlarında sorun olan kökboğazı çürüklüğünün yol açtığı önemli verim ve kalite kayıplarının önlenmesi yönünde adımlar atılacaktır. Elde edilen hatlar ile dayanıklılık çalışmaları için melezlemeler, haritalama için populasyon geliştirme ve markör geliştirme çalışmaları yapılabilecektir. In this study, determination of resistant wheat lines for Fusarium crown rot (Fusarium culmorum) under the field ...