Kaçkar ve Aladağlar’da bulunan bazı alpin göllerde Zooplankton faunasının ve Daphnia sp. türlerinin filogenetik açıdan araştırılması

• Main Author: Gürbüzer, Pınar
• Other Authors: Altındağ, Ahmet
• Format: Doctoral or Postdoctoral Thesis
• Language: Turkish
• Published: Fen Bilimleri Enstitüsü 2019
• Subjects: Zooplankton; Alpin göl; DNA Barkodlama; COI; ITS; Daphnia gr. pulex; Arctic; Toros
• Online Access: https://hdl.handle.net/20.500.12575/41690

Alpin göllerin bulunduğu bölgeler, antropojenik etkilerden oldukça az etkilenmektedirler ve sistemin kurucu taksonlarından olan zooplanktonik canlıların taksonomik ve ekolojik yönden araştırılması için uygun ortam sağlamaktadırlar. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin alpin konumlu göllerinde zooplankton faunasını ve komunite yapısı araştırmak, Daphnia sp.’nin populasyon içi ve populasyonlar arası ilişkilerini incelemektir. Türkiye’nin Kuzey ve Güney bölgelerinde bulunan dağ silsilelerinden; Kuzey Anadolu Dağları’nın Kaçkarlar Bölgesi’nde Verçenik Dağı’nın bir uzantısı olan Tatos Dağı’nın eteklerinde bulunan Sulak ve Moçar Gölleri ile Toros Dağları’nın Anti-Toros uzantısı içerisinde yer alan Aladağlar Milli Parkı içerisindeki Yedigöller Platosu’nda bulunan ve yaz aylarında kurumayan beş adet göl bu çalışma için seçilmişlerdir. Yedigöller Platosu’na 2010 ve 2015 yılı Ağustos Ayları’nda, Kaçkarlar Bölgesi’ne ise 2015 yılında arazi çalışmaları düzenlenmiştir. Çalışma sonucunda, Rotifera’dan 20, Cladocera’dan 5 ve Copepoda’dan 3 tür teşhis edilmiştir. Daphnia sp.’nin mitokondriyal COI gen bölgesi ve çekirdek ribozomal DNA’nın ITS1 gen bölgesi seçilmiş, DNA barkodlama yöntemi kullanılarak genetik karakterizasyonu gerçekleştirilmiştir. Populasyon içi ve populasyonlar arası farklılıklar araştırılmış, filogenetik analizleri yapılmıştır. Çalışma sonucunda, Kaçkarlar Bölgesi’nde zooplankton faunasının Yedigöller Platosu’na göre daha fakir olduğu bulunurken, her iki araştırma bölgesinden elde edilen Daphnia sp.’lerin arktik kökenli Daphnia pulex grubuna ait oldukları belirlenmiştir. Kuzey ve güney bölgelerdeki Daphnia gr. pulex populasyonları arasında genetik farklılaşma derecesi 0.799 olarak bulunmuştur. Her iki bölgedeki populasyonlar mitokondriyal DNA açısından Daphnia pulicaria bulunmuşken, çekirdek DNA’ya göre Daphnia pulex tespit edilmiştir. Alpine areas are quite resistant to anthropologenic influences and thus provide suitable environments for taxonomical and ecological study of zooplanktonic organisms. The aim of this study is to research zooplankton fauna and community structure in alpine lakes of Turkey and analyze inter- and intra-population relationships of Daphnia sp. The following lakes were selected for this study: In northern Turkey lakes Sulak and Moçar, which are located on the slopes of Mount Tatos, a lesser peak near Mount Verçenik, which itself is located in Kaçkarlar region of North Anatolian Mountains Range. In south five glasial lakes located at Yedigöller Plateau of Aladağlar National Park, which is located in Anti-Toros Range. Field studies were conducted to Yedigöller Plateau in 2010 and 2015 and to Kaçkarlar Region in 2015. In these expeditions a total of 20 species from Rotifera, 5 species from Cladocera and 3 species from Copepoda were identified. Mitochondrial COI gene region and ITS1 gene region of nuclear ribosomal DNA of Daphnia sp. was selected and genetic characterization was performed using DNA barcoding method. Inter-population and intra-population differences were studied and analyzed phylogenetically. As a result of this work zooplankton fauna of Kaçkarlar Region was found to be poorer compared to zooplankton fauna of Yedigöller Plateau and Daphnia sp. collected from both regions were determined to be belonging to Daphnia pulex group of arctic origin. Genetic differentiation level between northern and southern Daphnia gr. pulex populations were found to be 0.799. Populations of both regions were identified as Daphnia pulicaria according to mitochondrial DNA and as Daphnia pulex according to nuclear DNA.